4 Μαρτίου 2018: Κυριακή Β΄ Νηστειών (Γρηγορίου Παλαμά)

Η ΔΙΠΛΗ ΠΑΡΑΛΥΣΙΑ

«Αν κάποιος άρρωστος πάει στόν γιατρό, καί ό γιατρός τόν υποδεχθεί με τά λόγια «σοϋ συγχωρούνται οι άμαρχίες», είναι φυσικό νά τό θεωρήσει εμπαιγμό. Σίγουρα ό άρρωστος θά σκεφτεί: «Μάλλον σε λάθος άνθρωπο ήρθα».

Γιατρός καί θεός

Στή σημερινή όμως ευαγγελική περικοπή βλέπουμε ότι αύτοί πού μετέφεραν τόν παράλυτο ήταν τόσο σίγουροι ότι ήρθαν στόν κατάλληλο άνθρωπο, ώστε, όταν διαπίστωσαν ότι δέν μπορούσαν νά μπουν λόγω συνωστισμοΰ, έκαναν τό πρωτάκουστο: Χάλασαν τή στέγη καί τόν κατέβασαν μπροστά στόν Χριστό άπό τά κεραμίδια.
Προφανώς, αύτή ή πίστη τούς έκανε νά μή θεωρήσουν εμπαιγμό τά λόγια τοϋ Χριστοϋ πρός τόν παράλυτο: «Τέκνον, σοϋ συγχωροϋνται οι άμαρτίες». Καί έτσι, σέ άντίθεση μέν πρός τούς σκανδαλισθέντες γραμματεΐς, άλλα σε συμφωνία μέ όλους τούς αληθινά «ζητοϋντας τό πρόσωπον τοϋ θεού Ιακώβ», άρχισαν νά καταλαβαίνουν ότι ό Χριστός στόν όποίο ήρθαν, δέν είναι μόνο γιατρός σωμάτων, άλλα καί ψυχών. Μπορεί νά θεραπεύσει καί τις δύο παραλύσεις «την διπλήν πάρεσιν· τήν μέν άπό τών αμαρτημάτων, τήν δέ άπό τοϋ σώματος» (άγιος Ίωάννης Χρυσόστομος). Έπομένως, αύτός ό γιατρός δέν είναι μόνο άνθρωπος άλλα καί θεός άφοϋ, έκτός άπό τήν υπερφυσική θεραπεία τής σωματικής παραλυσίας, δίνει δύο ακόμη τεκμήρια τής θεότητάς του: Πρώτον, τό ότι γνωρίζει τις καρδιές τών ανθρώπων. Μόνο ό θεός γνωρίζει τά έσώτερα τοϋ καθενός. «Σύμονώτατος οϊδας τήν καρδίαν πάντων υιών ανθρώπων», λέει ή Αγία Γραφή (Γ’ Βασ. 8,39). Καί δεύτερον, τό ότι μπορεί νά συγχωρεί άμαρτίες, άφοϋ μόνο ό θεός έτει τέτοια εξουσία: «Εγώ είμι ό έξαλείφων τάς άνομίας σου καί ού μή μνησθήσομαι», λέει ό προφήτης Ήσαΐας (43,25).
Δεν εϊναι ή μοναδική φορά πού ό Χριστός έδειξε ότι ή παράλυση τοϋ σώματος μπορεί νά είναι συνέπεια τής παράλυσης τής ψυτής. Μετά τή θεραπεία τοΰ παραλύτου τής Βηθεσδά, όταν τόν ξανασυνάντησε στόν ναό, τοϋ είπε: «Βλέπεις, χώρα έγινες καλά. Πρόσεξε άπό δώ καί πέρα νά μήν άμαρτάνεις πιά, γιά νά μήν πάθεΐς τίποτε χειρότερο» (Ίω. 5,14).
Η πιό επικίνδυνη άρρώστια
Καί μπορεί μεν ή ασθένεια τοϋ σώματος νά μήν είναι πάντοτε άποτέλεσμα άμαρτιών τοΰ άσθενοΰντος, όπως στήν περίπτωση τοϋ έκ γενετής τυφλοΰ (Ίω. 9,1-3), όμως ή «παραλυσία» τής ψυχής όφείλεται πάντοτε στίς άμαρτίες τοϋ άνθρωπου. Πρόκειται γιά μιά παραλυσία, ή οποία, επειδή άκριβώς μάς στερεΐ τή δυνατότητα νά «περπατήσουμε» πρός τόν θεό, αποβαίνει θανατηφόρα, άφοϋ μπορεί νά μας χωρίσει οριστικά άπό Αύτόν. Ξεκινάει άπό ραθυμία καί συνεχή άναβλητικότητα γιά τήν εργασία τών θείων έντολών καί αργά ή γρήγορα καταλήγει στήν πλήρη αδιαφορία γιά τή σωτηρία μας.
Τό έλεος όμως τοϋ θεού «μάς καταδιώκει» καί συχνά παραχωρεί θλίψείς γιά νά τόν θυμηθούμε. «Έν θλίψει, Κύριε, έμνήσθην σου·έν θλίψει μικρά ή παιδεία σου ήμϊν» (Ήσ. 26,16). Μόνο πού τόν θυμόμαστε μόνο ώς ιατρό τοϋ σώματος. Ή παραλυσία τής ψυχής μάς κάνει νά βλέπουμε Αυτόν καί την Εκκλησία του σάν ομπρέλα, γιά νά προστατευθούμε στον καιρό των θλίψεων, την οποία συνήθως κλείνουμε καί βάζουμε στην άκρη, μόλις περάσει ή «μπόρα».
«Ετσι ή ουσιαστική παραλυσία μας παραμένει αθεράπευτη. Γί ‘ αυτό καί ό Χριστός σπεύδει νά θυμήσει στον παράλυτο της Καπερναούμ, ότι πρώτα έχει ανάγκη τή συγχώρηση των αμαρτιών του καί τή θεραπεία του άπό τά πάθη, καί έπειτα τή θεραπεία τοΰ σώματος.
Είναι αξιοπρόσεκτο ότι αυτή την ποιμαντική ακολούθησαν οι Άγιοι, ακόμη καί όταν είχαν νά αντιμετωπίσουν άλλόθρησκους ασθενείς. Όταν κάποτε ένας Τούρκος στην Καβάγια τής Αλβανίας ζήτησε άπό τόν άγιο Κοσμά τόν Αιτωλό νά τόν θεραπεύσει άπό ανίατη αρρώστια, ό Άγιος τοϋ ζήτησε πρώτα νά τοΰ υποσχεθεί ότι θά σταματήσει νά μεθάει καί ότι θά δώσει ελεημοσύνη στούς φτωχούς τό ένα δέκατο τής περιουσίας του. Ή «πληρωμή» τοϋ Τούρκου γιά τή σωματική του θεραπεία θά έπρεπε νά είναι ό σταθερός αγώνας του νά θεραπευθεί άπό τά πάθη της φιληδονίας καί της φιλαργυρίας.
Θεραπεία μέ αίώνιες διαστάσεις
Ό Χριστός δεν ήρθε στόν κόσμο γιά νά κάνει καλά όλους τούς σωματικά άσθενεϊς. Δεν ήρθε γιά νά μάς δώσει μιά απλή παράταση τής βιολογικής μας ζωής. Ήρθε γιά νά μάς καθαρίσει άπό τίς άμαρτίες μας καί νά μάς χαρίσει τήν αιώνια ζωή, πού δεν άπειλεΐται οϋτε άπό άρρώστιες οϋτε άπό τόν θάνατο. Καί αύτή ή αιώνια ζωή, όπως μάς αποκάλυψε ό Χριστός στήν άρχιερατική του προσευχή, είναι νά γνωρίσουμε καί νά πιστέψουμε στόν μόνο αληθινό θεό καί στόν Υιό του, πού τόν έστειλε γιά νά σώσει τόν κόσμο (Ίω. 17,3).
Γι’ αύτό καί ή Εκκλησία στήν αυριανή ακολουθία τής Τριθέκτης (Δευτέρα Γ Νηστειών) μάς καλεί μέ τό τροπάριο τής προφητείας νά παρακαλέσουμε τόν Χριστό: «Επειδή εϊμαστε άσθενεϊς καί παράλυτοι άπό τίς άμαρτίες μας, θεράπευσε τά συντρίμμια τής ψυχής μας, Φιλάνθρωπε Κύριε, έσύ πού είσαι ό γιατρός τών ψυχών μας καί γνωρίζεις καλά τήν καρδιά μας».

Αρχιμ. Β.Λ.