22 Ιουλίου 2018 : ΚΥΡΙΑΚΗ Η΄ ΜΑΤΘΑΙΟΥ

ΧΡΙΣΤΟΣ, Η ΑΛΗΘΙΝΗ ΤΡΟΦΗ

Προφανώς ο εντυπωσιακός αριθμός των ανθρώπων, που πήγαν να συναντήσουν τον Χριστό, δεν πήγαν με την προσδοκία δωρεάν γεύματος. Άλλη πείνα τους πήγαν να χορτάσουν: την πείνα τους για τη γλυκύτερη «υπέρ μέλι και κηρίον» διδασκαλία του. Και ο Χριστός βλέποντας τον διακαή τους πόθο, τους σπλαχνίσθηκε·και πρώτα θεράπευσε τους άρρωστους τους, χωρίς να ζητήσει άλλη ένδειξη ή ομολογία πίστης. Άραγε, ποια μεγαλύτερη μαρτυρία πίστης χρειαζόταν -αναρωτιέται ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος- από το ότι «τον αναζήτησαν αφήνοντας τα σπίτια τους και τα χωριά τους, περπάτησαν τόσο δρόμο για να τον βρουν κάνοντας τον κύκλο της λίμνης, και παρέμειναν τόσες ώρες κοντά του νηστικοί αδιαφορώντας για την πείνα, που είχε αρχίσει να τους πιέζει;».
Μη σταυρώνεις τα χέρια!
Όταν πιά πλησίασε το δειλινό, οι μαθητές έδειξαν και τη δική τους ευσπλαχνία πρός το πλήθος προτρέποντας τον Χριστό να τους αφήσει να πάνε για φαγητό. Και έκπληκτοι άκουσαν τον Χριστό να τους λέει: «Δεν χρειάζεται να πάνε πουθενά. Δώστε τους εσείς να φάνε!». Με άλλα λόγια, ο Χριστός λέει και σ’ εκείνους και σε μας: «Ακόμα και στο πιό αξεπέραστο πρόβλημα, μη βιαστείτε να σταυρώσετε τα χέρια και να περιμένετε ουρανοκατέβατες λύσεις, αλλά πρώτα εξαντλήστε τις δικές σας δυνατότητες, όσο μικρές κι αν σας φαίνονται. Κι εγώ αυτή την ελάχιστη προσφορά σας θα την πολλαπλασιάσω, όσο δεν φαντάζεσθε».
Ποιός πίστευε ποτέ ότι μέσα στο σκοτάδι της Τουρκοκρατίας θα μπορούσαν να ιδρυθούν τόσα σχολεία από έναν ακτήμονα ιερομόναχο; Κι όμως! Η ακτινοβολία της ζωής του αγίου Κοσμά του Αιτωλού και ο φλογερός του λόγος έκαναν ακόμη και Τούρκους αξιωματούχους να προσφέρουν χρήματα για χριστιανικά σχολεία. Οι ζυμωμένοι με τα δάκρυα των προσευχών του και τον ιδρώτα της οδοιπορίας του «άρτοι» των λόγων του συνεχίζουν και σήμερα να χορταίνουν αμέτρητα πλήθη πιστών.
«Ουκ έπ’ άρτω μόνω»
Ο Χριστός δίνει ανυπέρβλητη αξία ακόμα και στην πιό μικρή συνεισφορά μας, και μάλιστα όταν γίνεται με πνεύμα ειλικρινούς αγάπης και θυσίας. Με τέτοιο πνεύμα και οι μαθητές πρόθυμα προσέφεραν τη δική τους τροφή, προτιμώντας αυτοί να μείνουν νηστικοί για να χορτάσουν έστω και ελάχιστους. Και ο Χριστός, έστω κι αν μπορούσε και τις πέτρες να τις κάνει ψωμιά ή να κατεβάσει μάννα έξ ουρανού, προτίμησε τα δικά τους πέντε ψωμιά και δύο ψάρια·και αφού τα πολλαπλασίασε, τους κάλεσε να διακονήσουν με τα δικά τους χέρια στο μεγάλο θαύμα. Είναι μεγάλη τιμή αλλά και συγχρόνως μεγάλη ευθύνη, να μας θέλει ο Θεός συνεργάτες του στα θαυμαστά του έργα.
Ο Χριστός με το συγκλονιστικό αυτό θαύμα, εκτός του ότι δίνει μιά ακόμη τρανή μαρτυρία για τη θεότητά του, θέλει να επαινέσει και να ενθαρρύνει τον ζήλο του πλήθους που πήγε να τον ακούσει και όλων των «πεινώντων και διψώντων την δικαιοσύνην» του. Τέτοιοι άνθρωποι επαληθεύουν με τον πιό αναντίρρητο τρόπο την απάντησή του στον πρώτο πειρασμό του διαβόλου. Όταν ο διάβολος προκάλεσε τον Χριστό να κάνει τις πέτρες ψωμιά για να ικανοποιήσει την -μετά την τεσσαρακονθήμερη νηστεία- πείνα του, ο Χριστός του απάντησε: «Ο άνθρωπος δεν ζει μόνο με υλικό ψωμί, αλλά με τον λόγο του Θεού».
Ο κίνδυνος άδειας ζωής με γεμάτο στομάχι
Στο υπέροχο έργο του Ντοστογιέφσκι «Αδελφοί Καραμαζώφ» τονίζεται το βαθύτερο νόημα αυτού του πειρασμού. Εκεί ο διάβολος, με το στόμα του μεγάλου ιεροεξεταστή, προκαλεί τον Χριστό με τα λόγια: «Κάνε αυτές τις πέτρες ψωμιά, και όλη η ανθρωπότητα θα σε ακολουθήσει σαν άβουλο κοπάδι. Γιά τους περισσότερους ανθρώπους το δώρο της ελευθερίας, τους είναι ανυπόφορο γιατί δημιουργεί ευθύνες. Πάρε τους, λοιπόν, την ελευθερία, και κάνε τους να σε υπακούνε τυφλά, χορταίνοντάς τους με ψωμιά!». Ο Χριστός όμως, η μόνη πηγή της αληθινής ελευθερίας, δεν θέλησε να αγοράσει την ελευθερία μας με ψωμιά. Και το θαύμα, που αναφέρεται στο σημερινό ευαγγέλιο, δεν το έκανε ο Χριστός, για να μας κάνει χορτασμένους μεν, αλλά άβουλους οπαδούς του. Μιά ζωή μόνο με ψωμί και χωρίς ελευθερία δεν έχει νόημα. Είναι ζωή αβίωτη.
Κάτι τέτοιο έγραψαν σε σύνθημά τους και οι Γάλλοι φοιτητές, που ξεσηκώθηκαν τον Μάη του 1968: «Αρνούμαστε έναν κόσμο, όπου η βεβαιότητα ότι δεν θα πεθάνουμε από την πείνα, ανταλλάσσεται με ανία και έλλειψη νοήματος της ζωής». Πολύ αργότερα οι δικοί μας αναρχικοί το μετέγραψαν σε πέντε λέξεις: «Άδειες ζωές, γεμάτες, στις πιστωτικές!».
Τελικά ο θαυμαστός χορτασμός των -τουλάχιστον- πεντακισχιλίων δεν έχει σκοπό να προσφέρει μαγικές λύσεις σε κοινωνικά προβλήματα. Πολύ γρήγορα έγινε μιά τέτοια παρεξήγηση του θαύματος, και ο Χριστός την κατήγγειλε με πολλή πικρία. Όταν μετά από λίγο τον αναζήτησαν «πέραν της θαλάσσης», τους υποδέχθηκε με αφυπνιστική «ψυχρολουσία»: «Ψάχνετε να με βρείτε, όχι επειδή είδατε θαύματα -που σας έπεισαν ότι είμαι ο Μεσσίας-, αλλά γιατί φάγατε από τους άρτους και χορτάσατε- να εργάζεσθε όχι για την τροφή που χάνεται αλλά για την τροφή, που μένει άφθαρτη και σας μεταγγίζει την αιώνια ζωή». Χωρίς αυτή «την βρώσιν την μένουσαν» οι ζωές των ανθρώπων θα είναι άδειες και χωρίς νόημα, έστω κι άν οι πιστωτικές κάρτες είναι γεμάτες.

Άρχιμ. Β.Λ.