30 Δεκεμβρίου 2018 : ΚΥΡΙΑΚΗ META ΤΗN ΧΡΙΣΤΟΥ ΓΕΝΝΗΣIN

«ΟΙ ΙΔΙΟΙ ΑΥΤΟΝ ΟΥ ΠΑΡΕΛΑΒΟΝ»

Δεν έχει περάσει εβδομάδα άπό τήν ήμερα τών Χριστουγέννων πού ψάλλαμε «τά σύμπαντα σήμερον χαράς πληρούνται» καί ακούμε στή σημερινή ευαγγελική περικοπή γιά «θρήνον καί κλαυθμόν καί όδυρμόν πολύν». Ή χαρά πού έφερε σέ έμάς ή Γέννηση τοΰ Σωτήρα, έκτός τοϋ ότι σέ Εκείνον «έστοίχισε» τήν Κένωση τής Ένανθρώπησής του, άπό τήν πρώτη μέρα τής Καθόδου του άρχισε νά τοϋ «κοστίζει» πίκρες: Κατ’ αρχήν βρήκε κλειστές τίς πόρτες τών σπιτιών μας, καί αναγκάστηκε νά γεννηθεί σέ στάβλο, γιατί «ούκ ην αύτω τόπος έν τω καταλύματι». Καί σήμερα ακούμε γιά απειλή σφαγής, πού τόν αναγκάζει νά πάρει -βρέφος ακόμα- τόν δρόμο τής έξορίας.

Ξένος έκ βρέφους

Δέν είναι λοιπόν άστοχη ή χαρακτηριστική λεπτομέρεια στην ορθόδοξη εικόνα τής Γέννησης, πού απεικονίζει τή φάτνη μέ σχήμα τάφου. Ή έπί γής «φιλοξενία» τοϋ θείου Βρέφους αρχίζει άπό μιά φάτνη άλογων ζώων καί καταλήγει σέ έναν τάφο -καί μάλιστα ξένο τάφο- μετά άπό θάνατο ατιμωτικό! Δέν θά ήταν έπομένως τελείως άκαιρο, μέρες χριστουγεννιάτικες, νά θυμηθούμε κάτι άπό τό θρηνητικό τροπάριο, πού ψάλλουμε στην έξοδο τοϋ Επιταφίου τή Μεγάλη Παρασκευή. Εκεί παρουσιάζεται ό άπό Αριμαθαίας άγιος Ιωσήφ νά ζητάει άπό τόν Πιλότο τήν άδεια νά άποκαθηλώσει τό Σώμα τοΰ Χριστού άπό τόν Σταυρό λέγοντας: «Δός μοι τούτον τόν ξένον, τόν έκ βρέφους ώς ξένον ξενωθέντα».
Ό Κύριος καί δημιουργός τοΰ σύμπαντος έρχεται νά σώσει τόν κόσμο καί σχεδόν όλοι τόν αντιμετωπίζουν σάν ξένο. «Είς τά ϊδια ήλθεν καί οι ίδιοι αυτόν ού παρέλαβον». Μόνο κάποιοι ποιμένες καί τρεϊς «μάγοι Περσών βασιλεϊς» άπό τά βάθη τής Άνατολής τόν αναγνωρίζουν καί τόν προσκυνούν. «Επρεπε νά έρθουν οι ξένοι, γιά νά ξυπνήσουν τούς «δικούς του» πού τόν θεωρούσαν ξένο καί νά τούς αποκαλύψουν ότι είναι ό άναμενόμενος Βασιλέας
τους. Απλά ποΰ νά βρεθεί θρόνος γιά τέτοιον Βασιλέα σε καρδιές πωρωμένες άπό τήν πονηρία καί την υποκρισία, καί πολύ περισσότερο στή γεμάτη φιλοδοξία καρδιά τοΰ Ηρώδη!

Μανία άνίατος

«Δεν έπρεπε νά θυμώσει ό Ήρώδης», λέει ό Ίερός Χρυσόστομος, «μέ τήν αναχώρηση των Μάγων δι’ άλλης όδοΰ. «Επρεπε νά φοβηθεί καί νά συσταλεΐ, άφοΰ είχε άφορμές θεραπείας: καί εκείνοι τοΰ μίλησαν γιά τό αστέρι, καί οι άρχιερεΐς καί γραμματεΐς γιά τίς προφητέϊες. Άλλα όταν ή ψυχή είναι άγνώμων καί άνίατος, κανένα άπό τά φάρμακα πού δίνει ό Θεός δέν μπορεί νά φέρει αποτέλεσμα». ««Ω τής Ήρώδου πωρώσεως!», λέει τό στιχηρό των αίνων. «Άφοΰ τόν έπιασε μανία κατά τοΰ θεοϋ πού έγινε νήπιο, αφήνει τόν θυμό του νά ξεσπάσει στά βρέφη».
«Ετσι καί ό Ήρώδης καί οι Ιουδαίοι, αντί νά γεμίσουν μέ χαρά άπό τήν έλευση τοΰ Μεσσία, πού υποτίθεται μέ λαχτάρα περίμεναν, ταράσσονται καί πονοΰν. Λέει χαρακτηριστικά ό Οΐκος τής έορτής: «Ένώ τά ανω καί τά κάτω συνευφραίνονται καί πανηγυρίζουν μέ τή φανέρωση τοϋ πάντων Βασιλέως,
μόνο ό Ήρώδης υποφέρει μαζί μέ τούς προφητοκτόνους Ίουδαίους. Καί είναι φυσικό μόνο αυτοί νά οδύρονται, γιατί τώρα τελειώνει ή βασιλεία τους. Μόνος άληθινός καί αίώνΐος πλέον Βασιλέας θά είναι ό Κύριος, πού τώρα φαίνεται έν τη φάτνη ώς νήπιον κείμενον».
«Σκιρτάτω τά νήπια»
Πράγματι. Ή χαρά πού φέρνει τό Βρέφος τής Βηθλεέμ, ή χαρά πού γέμισε τά σύμπαντα τή νύχτα των Χριστουγέννων, δέν είναι προσωρινή. Κανείς δέν μπορεί πλέον νά μάς τήν πάρει, έστω κι άν προσωρινά άκουστεί «έν Ραμα θρήνος καί κλαυθμός καί όδυρμός πολύς». «Πολλοί φλυαρούν», λέει ό Χρυσορρήμων, «γιά τήν αδικία πού έγινε μέ τή σφαγή των νηπίων. ‘Όμως δέν είναι αϊτιος τής σφαγής ό Χριστός άλλα ή ωμότητα τοϋ βασιλέως. Τί λοιπόν ζημιώθηκαν τά νήπια πού οδηγήθηκαν γρήγορα στον άκύμαντο λιμένα; Δεν αδικήθηκαν. Ίσα-ϊσα τό πάθος τούς χάρισε στεφάνια άφθαρτα».Γι΄’ αυτό δεν θά έπρεπε νά σκανδαλίζει ή τόσο «αισιόδοξη» γλώσσα των υμνογράφων, πού μιλούν γιά «σκιρτήματα χαρας» καί «ευθυμία»: «Άς σκιρτούν άπό χαρά τά νήπια πού θυσιάζονται γιά τόν Χριστό». «Βηθλεέμ, μή σκυθρωπάζεΐς άλλα νά εύθυμεΐς, γιατί τά βρέφη προσφέρθηκαν ως τέλεια θυσία στον Δεσπότη Χριστό καί θά βασιλεύουν γιά πάντα μαζί του». «Μήν κλαΐς, Ραχήλ, τά τέκνα σου βρίσκονται στην αγκαλιά τοϋ Αβραάμ γεμάτα ευφροσύνη». Οι «παράδοξοι» αυτοί ύμνοι δέν στηρίζονται σέ ψεύτικες παρηγοριές άλλα σέ άλήθειες- ή μάλλον στην Αλήθεια, πού γιά έμάς έλαβε σάρκα καί έγινε «Ανθρωπος. «Έρθε ή Αλήθεια· ό θεός φανερώθηκε σ’ έμάς πού καθόμασταν στή σκιά τής πλάνης γιά νά μάς σώσει».
Χωρίς τόν Έπιφανέντα Χριστό, πού είναι ή Αλήθεια καί ή Ζωή, «ό κόσμος μας», όπως παρατηρεί ό έν άγίοΐς πατήρ Ίουστίνος Πόποβιτς, «είναι μιά χαώδης έκθεση απεχθών ανοησιών. Χωρίς Αυτόν δέν υπάρχει τίποτε πιό παράλογο άπό αυτόν τόν κόσμο· δέν υπάρχει μεγαλύτερη απελπισία άπό αυτή τήν ζωή. Δέν υπάρχει πιό δυστυχισμένη ύπαρξη άπό τόν άνθρωπο, πού δέν πιστεύει σ’ Αυτόν. Καλύτερα νά μήν είχε γεννηθεί ό άνθρωπος έκεϊνοϊ», καταλήγει ό άγΐος Ίουστίνος χρησιμοποιώντας τά λόγια τοΰ Χριστού γιά τόν Ιούδα, πού προφανώς ισχύουν καί γιά τόν «βασιλέα» Ηρώδη καί γιά όσους άμετανοήτως όμοφρονοΰν μέ αυτόν.

Αρχιμ. Β. Λ.