ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ: ΑΝΟΔΟΣ ΚΑΙ ΠΤΩΣΙΣ φ.1697
ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
-Ας έλθουμε στις τελευταίες ημέρες της ελεύθερης Κωνσταντινούπολης. Η περίοδος αυτή είναι η σημαντικότερη, η τραγικότερη, αλλά ίσως και η ηρωικότερη της Ελληνικής Ιστορίας.
-Στην Βυζαντινή αυτοκρατορία που περιορίστηκε σχεδόν στην Κωνσταντινούπολη, στις 31 Οκτωβρίου του 1448 πέθανε χωρίς απογόνους οι ΙΩΑΝΝΗΣ Η΄ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ. Κατά την επιθυμία της μητέρας του Ελένης νόμιμης αντιβασίλισσας επιλέγεται ως διάδοχος του Αδελφού του ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ. Ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ στέφτηκε στο Μυστρά ως ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΙΑ΄ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ ΔΡΑΓΑΣΗΣ και τον Μάρτιο του 1449 ανέλαβε την εξουσία στη Πόλη.
-Στα τέσσερα χρόνια της Βασιλείας του, θα προσπαθήσει, όπου όλοι οι προκάτοχοί του απέτυχαν, να ενισχύσει την Αυτοκρατορία να ισχυροποιήσει την πόλη. Ενίσχυσε τα τείχη,οργάνωσε τον Στρατό του, συγκέντρωσε τροφές και οργάνωσε τους κατοίκους της Πόλης.
-Οι Βυζαντινοί αυτοκράτορες βλέποντας τον κίνδυνο των Τούρκων να πλησιάζει, απευθύνονται για βοήθεια στην Δύση όπως ο Αυτοκράτορας ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ (1412) μέχρι και ο τελευταίος Αυτοκράτορας, όλες όμως οι προσπάθειες απέτυχαν.
-Κατά την έναρξη της πολιορκίας της ΠΟΛΗΣ εντός αυτής υπήρχαν 7.000 υπερασπιστές, 700 Γενοβέζοι με τον περίφημο ΛΟΓΓΟ ΙΟΥΣΤΙΝΙΑΝΗ ως αρχηγό τους και 200 τοξότες με επικεφαλής των τον Καρδινάλιο ΙΣΙΔΩΡΟ. Μέσα στον κόλπο υπήρχαν μόνο 20 πλοία Βενετικά και Γενοβέζικα και 2 πλοία από την Κρήτη, τα οποία κατά σύμπτωση ήταν εκεί όταν άρχισε η πολιορκία. Πρέπει, μιλώντας για το τέλος του Βυζαντίου, να έχουμε υπ’ όψιν μας ότι η Κωνσταντινούπολη του 1453 μετά την πανώλη δεν ήταν πια η πολυάριθμη πόλη του 1.000.000 κατοίκων όπως ήταν άλλοτε, πριν από την Φραγκική κατάκτηση του 1204.
-Ο Μωάμεθ πλήρως προπαρασκευασμένος άρχισε την μεγάλη πολιορκία της ΠΟΛΗΣ την 2α Απριλίου 1453. Η πολιορκία κράτησε ως το τέλος Μαΐου. Μάχες έγιναν πολλές μέσα, επάνω και έξω από τα τείχη. Η σχέση των αντιπάλων ήταν 1:12, όσο και αν προσπάθησαν οι πολιορκητές εύρισκαν ισχυρή αντίσταση. Ότι γκρέμιζαν τα πυροβόλα γεμιζόταν. Όσες απόπειρες έγιναν στα τείχη αποκρούστηκαν.
-Στις 20 Μαίου με την μεσολάβηση των Γενοβέζων, προτάθηκε στον Κωνσταντίνο να παραδώσει την ΠΟΛΗ και να φύγει στον ΜΥΣΤΡΑ όπου του εγγυάτο ο Μωάμεθ ασφάλεια. Στην σύνοδο της Συγκλήτου δήλωσε ο Κωνσταντίνος πως δεν αφήνει την πόλη που είναι «η Ελπίδα και η Δόξα των Ελλήνων» και με την σύμφωνο γνώμη όλων απάντησε στην πρόταση με τα εξής λόγια: «Το δε την πόλιν σοι δούναι ουκ εμόν εστί, ούτ’ άλλον των κατοικούντων ενταύθα, κοινή γαρ γνώμη άπαντες αυτοπροαιρέτως αποθάνουμε μη φειδόμενοι της ζωής ημών».
-Οι επιθέσεις των Τούρκων συνεχίστηκαν ανεπιτυχώς έως τις 27 Μαίου, οπότε πια ο ίδιος ο Σουλτάνος άρχισε να αμφιβάλλει για την επιτυχία του. Τότε κάποιοι Στρατηγοί τον συμβούλεψαν, προτού πάρει την τελική του απόφαση, να ρωτήσει ο ίδιος τον Στρατό του, τι θέλουν να γίνει. Ο Τουρκικός Στρατός είπε ΝΑΙ να συνεχισθεί η πολιορκία, με την ελπίδα βέβαια πάντοτε της λεηλασίας. Διότι ήταν αρχή απαράβατος, όταν τα Οθωμανικά Στρατεύματα κυρίευαν κάποια πόλη, η πόλη ήταν για τρεις ημέρες στη διάθεση των ορδών για λεηλασίες, βιασμούς και κάθε λογής εγκληματικές πράξεις αυτών.
-Δύο ώρες πριν την αυγή της 29ης Μαΐου 1453 ημέρα Τρίτη, άρχισε η επίθεση των Τούρκων, ήταν τρομερή, αλλά οι πολιορκημένοι κρατούσαν. Μέσα σ’ αυτήν την δύσκολη στιγμή των αμυνομένων, βρέθηκε από τους Τούρκους η ξεχασμένη ανοικτή «Κερκόπορτα», μικρή πύλη στο βόρειο μέρος του δευτέρου τείχους. Από την πόρτα αυτήν μπήκαν οι πρώτοι Τούρκοι ανέβηκαν βιαστικά στον διπλανό πύργο και ύψωσαν την Τουρκική σημαία. Οι υπερασπιστές έτρεξαν να τους διώξουν και θα το πετύχαιναν, αλλά κάποιος γυρίζει και βλέπει σημαίες κόκκινες στον πύργο της Κερκόπορτας και απερίσκεπτα φωνάζει: «Η Πόλις Εάλω», από εδώ και πέρα άρχισε ν’ αδυνατίζει η άμυνα πλέον των υπερασπιστών της Πόλης.
-Τέλος, ο Κωνσταντίνος πετάει τα εμβλήματά του και με τον Φραγκίσκο και τον Δαλμάτη στο πλευρό του, ακολουθώντας τον ξάδελφό του Θεόφιλος, ορμά εναντίον των Τούρκων με το σπαθί στο χέρι και σκοτώνεται. Κανείς δεν τον ξαναείδε πια. Αυτό ήταν το τέλος της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας όταν «η ΠΟΛΙΣ ΕΑΛΩ».
-Η ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ στην στιγμή της πτώσης της έστησε το μεσόβαθρο της Γέφυρας του Ελληνισμού και για να μείνει ακλόνητο και ακαταμάχητο αυτό το μεσόβαθρο, θυσιάστηκε στο θεμέλιο του ο ίδιος ο Αυτοκράτορας ΚΩΝ/ΝΟΣ ΙΑ’ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ ΔΡΑΓΑΣΗΣ, γι’ αυτό δεν βρέθηκε το σώμα του γι’ αυτό δεν υπάρχει τάφος του. Από το γεφύρι αυτό πέρασε πάλι στην ΕΥΡΩΠΗ το πνεύμα της αναγέννησης, αυτό που τελικά την διαμόρφωσε και την οδήγησε στην ανάπτυξη και τον πολιτισμό. Πρέπει να τα ενθυμούμεθα αυτά, όχι για να μισούμε, αλλά αφ’ ενός μεν ως διηνεκές μνημόσυνο τιμής και ευγνωμοσύνης για την ζωογόνο θυσία «των αυτοπροαιρέτως αποθανόντων», και αφ’ ετέρου να θυμίζουμε στους Ευρωπαίους, την προσφορά των Ελλήνων στην σημερινή ΕΥΡΩΠΗ.
-Θα ήταν προδοσία για τον Ελληνισμό, να διαγράψουμε από την ψυχή μας τον θρύλο του Μαρμαρωμένου Βασιλιά. Μ’ αυτό το όραμα έζησε ο Ελληνισμός τους τελευταίους αιώνες κι’ αυτό το όραμα οφείλουμε όλοι να παραδώσουμε στις επερχόμενες γενεές.
-Οι τελευταίοι υπερασπιστές της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας με επικεφαλής τον ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟ, έδειξαν στην ανθρωπότητα ότι, μόνον τα έθνη που ξέρουν να πεθαίνουν, έχουν και το δικαίωμα να ζουν, διότι, ο Ηρωικός θάνατος οδηγεί πάντοτε στην Ανάσταση.
-Ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ με τον θρυλικό Ηρωισμό του, έκαμε το μέγα εκείνο βήμα από την ιστορία στο θρύλο, που βοήθησε μετά από τόσους αιώνες στην Ανάσταση του Ελληνικού Έθνους και εξασφάλισε αιώνια τη μνήμη του μεγάλου εκείνου Έλληνα Πατριώτη.
* Ο κ. Ιωάννης Μ. Ασλανίδης, είναι Αντιστράτηγος ε.α., Επίτιμος Διοικητής της Σ.Σ.Ε. από τη Δράμα, διαμένων στην Αθήνα.
Η ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑ ΑΝΟΔΟΣ ΚΑΙ ΠΤΩΣΙΣ (Β΄)
 |
του Ιωάννη Ασλανίδη*
|
Η ΑΛΩΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΗΣ
-Ας έλθουμε στις τελευταίες ημέρες της ελεύθερης Κωνσταντινούπολης. Η περίοδος αυτή είναι η σημαντικότερη, η τραγικότερη, αλλά ίσως και η ηρωικότερη της Ελληνικής Ιστορίας.
-Στην Βυζαντινή αυτοκρατορία που περιορίστηκε σχεδόν στην Κωνσταντινούπολη, στις 31 Οκτωβρίου του 1448 πέθανε χωρίς απογόνους οι ΙΩΑΝΝΗΣ Η΄ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ. Κατά την επιθυμία της μητέρας του Ελένης νόμιμης αντιβασίλισσας επιλέγεται ως διάδοχος του Αδελφού του ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ. Ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ στέφτηκε στο Μυστρά ως ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΙΑ΄ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ ΔΡΑΓΑΣΗΣ και τον Μάρτιο του 1449 ανέλαβε την εξουσία στη Πόλη.
-Στα τέσσερα χρόνια της Βασιλείας του, θα προσπαθήσει, όπου όλοι οι προκάτοχοί του απέτυχαν, να ενισχύσει την Αυτοκρατορία να ισχυροποιήσει την πόλη. Ενίσχυσε τα τείχη,οργάνωσε τον Στρατό του, συγκέντρωσε τροφές και οργάνωσε τους κατοίκους της Πόλης.
-Οι Βυζαντινοί αυτοκράτορες βλέποντας τον κίνδυνο των Τούρκων να πλησιάζει, απευθύνονται για βοήθεια στην Δύση όπως ο Αυτοκράτορας ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ (1412) μέχρι και ο τελευταίος Αυτοκράτορας, όλες όμως οι προσπάθειες απέτυχαν.
-Κατά την έναρξη της πολιορκίας της ΠΟΛΗΣ εντός αυτής υπήρχαν 7.000 υπερασπιστές, 700 Γενοβέζοι με τον περίφημο ΛΟΓΓΟ ΙΟΥΣΤΙΝΙΑΝΗ ως αρχηγό τους και 200 τοξότες με επικεφαλής των τον Καρδινάλιο ΙΣΙΔΩΡΟ. Μέσα στον κόλπο υπήρχαν μόνο 20 πλοία Βενετικά και Γενοβέζικα και 2 πλοία από την Κρήτη, τα οποία κατά σύμπτωση ήταν εκεί όταν άρχισε η πολιορκία. Πρέπει, μιλώντας για το τέλος του Βυζαντίου, να έχουμε υπ’ όψιν μας ότι η Κωνσταντινούπολη του 1453 μετά την πανώλη δεν ήταν πια η πολυάριθμη πόλη του 1.000.000 κατοίκων όπως ήταν άλλοτε, πριν από την Φραγκική κατάκτηση του 1204.
-Ο Μωάμεθ πλήρως προπαρασκευασμένος άρχισε την μεγάλη πολιορκία της ΠΟΛΗΣ την 2α Απριλίου 1453. Η πολιορκία κράτησε ως το τέλος Μαΐου. Μάχες έγιναν πολλές μέσα, επάνω και έξω από τα τείχη. Η σχέση των αντιπάλων ήταν 1:12, όσο και αν προσπάθησαν οι πολιορκητές εύρισκαν ισχυρή αντίσταση. Ότι γκρέμιζαν τα πυροβόλα γεμιζόταν. Όσες απόπειρες έγιναν στα τείχη αποκρούστηκαν.
-Στις 20 Μαίου με την μεσολάβηση των Γενοβέζων, προτάθηκε στον Κωνσταντίνο να παραδώσει την ΠΟΛΗ και να φύγει στον ΜΥΣΤΡΑ όπου του εγγυάτο ο Μωάμεθ ασφάλεια. Στην σύνοδο της Συγκλήτου δήλωσε ο Κωνσταντίνος πως δεν αφήνει την πόλη που είναι «η Ελπίδα και η Δόξα των Ελλήνων» και με την σύμφωνο γνώμη όλων απάντησε στην πρόταση με τα εξής λόγια: «Το δε την πόλιν σοι δούναι ουκ εμόν εστί, ούτ’ άλλον των κατοικούντων ενταύθα, κοινή γαρ γνώμη άπαντες αυτοπροαιρέτως αποθάνουμε μη φειδόμενοι της ζωής ημών».
-Οι επιθέσεις των Τούρκων συνεχίστηκαν ανεπιτυχώς έως τις 27 Μαίου, οπότε πια ο ίδιος ο Σουλτάνος άρχισε να αμφιβάλλει για την επιτυχία του. Τότε κάποιοι Στρατηγοί τον συμβούλεψαν, προτού πάρει την τελική του απόφαση, να ρωτήσει ο ίδιος τον Στρατό του, τι θέλουν να γίνει. Ο Τουρκικός Στρατός είπε ΝΑΙ να συνεχισθεί η πολιορκία, με την ελπίδα βέβαια πάντοτε της λεηλασίας. Διότι ήταν αρχή απαράβατος, όταν τα Οθωμανικά Στρατεύματα κυρίευαν κάποια πόλη, η πόλη ήταν για τρεις ημέρες στη διάθεση των ορδών για λεηλασίες, βιασμούς και κάθε λογής εγκληματικές πράξεις αυτών.
-Δύο ώρες πριν την αυγή της 29ης Μαΐου 1453 ημέρα Τρίτη, άρχισε η επίθεση των Τούρκων, ήταν τρομερή, αλλά οι πολιορκημένοι κρατούσαν. Μέσα σ’ αυτήν την δύσκολη στιγμή των αμυνομένων, βρέθηκε από τους Τούρκους η ξεχασμένη ανοικτή «Κερκόπορτα», μικρή πύλη στο βόρειο μέρος του δευτέρου τείχους. Από την πόρτα αυτήν μπήκαν οι πρώτοι Τούρκοι ανέβηκαν βιαστικά στον διπλανό πύργο και ύψωσαν την Τουρκική σημαία. Οι υπερασπιστές έτρεξαν να τους διώξουν και θα το πετύχαιναν, αλλά κάποιος γυρίζει και βλέπει σημαίες κόκκινες στον πύργο της Κερκόπορτας και απερίσκεπτα φωνάζει: «Η Πόλις Εάλω», από εδώ και πέρα άρχισε ν’ αδυνατίζει η άμυνα πλέον των υπερασπιστών της Πόλης.
-Τέλος, ο Κωνσταντίνος πετάει τα εμβλήματά του και με τον Φραγκίσκο και τον Δαλμάτη στο πλευρό του, ακολουθώντας τον ξάδελφό του Θεόφιλος, ορμά εναντίον των Τούρκων με το σπαθί στο χέρι και σκοτώνεται. Κανείς δεν τον ξαναείδε πια. Αυτό ήταν το τέλος της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας όταν «η ΠΟΛΙΣ ΕΑΛΩ».
-Η ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΗ στην στιγμή της πτώσης της έστησε το μεσόβαθρο της Γέφυρας του Ελληνισμού και για να μείνει ακλόνητο και ακαταμάχητο αυτό το μεσόβαθρο, θυσιάστηκε στο θεμέλιο του ο ίδιος ο Αυτοκράτορας ΚΩΝ/ΝΟΣ ΙΑ’ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ ΔΡΑΓΑΣΗΣ, γι’ αυτό δεν βρέθηκε το σώμα του γι’ αυτό δεν υπάρχει τάφος του. Από το γεφύρι αυτό πέρασε πάλι στην ΕΥΡΩΠΗ το πνεύμα της αναγέννησης, αυτό που τελικά την διαμόρφωσε και την οδήγησε στην ανάπτυξη και τον πολιτισμό. Πρέπει να τα ενθυμούμεθα αυτά, όχι για να μισούμε, αλλά αφ’ ενός μεν ως διηνεκές μνημόσυνο τιμής και ευγνωμοσύνης για την ζωογόνο θυσία «των αυτοπροαιρέτως αποθανόντων», και αφ’ ετέρου να θυμίζουμε στους Ευρωπαίους, την προσφορά των Ελλήνων στην σημερινή ΕΥΡΩΠΗ.
-Θα ήταν προδοσία για τον Ελληνισμό, να διαγράψουμε από την ψυχή μας τον θρύλο του Μαρμαρωμένου Βασιλιά. Μ’ αυτό το όραμα έζησε ο Ελληνισμός τους τελευταίους αιώνες κι’ αυτό το όραμα οφείλουμε όλοι να παραδώσουμε στις επερχόμενες γενεές.
-Οι τελευταίοι υπερασπιστές της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας με επικεφαλής τον ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟ, έδειξαν στην ανθρωπότητα ότι, μόνον τα έθνη που ξέρουν να πεθαίνουν, έχουν και το δικαίωμα να ζουν, διότι, ο Ηρωικός θάνατος οδηγεί πάντοτε στην Ανάσταση.
-Ο ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΑΛΑΙΟΛΟΓΟΣ με τον θρυλικό Ηρωισμό του, έκαμε το μέγα εκείνο βήμα από την ιστορία στο θρύλο, που βοήθησε μετά από τόσους αιώνες στην Ανάσταση του Ελληνικού Έθνους και εξασφάλισε αιώνια τη μνήμη του μεγάλου εκείνου Έλληνα Πατριώτη.
* Ο κ. Ιωάννης Μ. Ασλανίδης, είναι Αντιστράτηγος ε.α., Επίτιμος Διοικητής της Σ.Σ.Ε. από τη Δράμα, διαμένων στην Αθήνα.
Αφήστε ένα σχόλιο