ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΚΑΙ ΚΟΡΟΝΟΪΟΣ φ.1699

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΕΙΑΚΗ ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ

Καινοτομία και κορονοϊός

Ο κόσμος πρέπει να αξιοποιήσει τους συλλογικούς του πόρους. 
Να αξιοποιήσει τη δύναμη της επιστήμης, της καινοτομίας και των αγορών επινοώντας μια πιο βιώσιμη λύση. 
Οι κυβερνήσεις πρέπει να διασφαλίσουν ότι η επιστημονική και ιατρική καινοτομία εξυπηρετεί το κοινό και όχι μόνο τους μετόχους των εταιρειών.

Γράφει - Επιμελείται Εύη Κοκκίνου - Κελλάρη*

ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ φ.1699

Φιλοξενούμε σήμερα την άποψη του Σπύρου Κουρούπη για την θέση της επιστήμης και της καινοτομίας στην εποχή του κορονοϊού. Ο Σπύρος Κουρούπης είναι Σύμβουλος Επικοινωνίας και Public Affairs, καθώς και Σύμβουλος Διοίκησης Θερμοκοιτίδας Νεοφυών Επιχειρήσεων Αθήνας – ΕΒΕΑ. 


Ο κορανοϊός COVID-19 αποτελεί απειλή σε κλίμακα που δεν έχει παρατηρηθεί αφού η λεγόμενη ισπανική γρίπη σκότωσε περισσότερα από 50 εκατομμύρια άτομα το 1918-19. Για να αντιμετωπίσουν την πανδημία, πολλές κυβερνήσεις επέβαλαν εντολές παραμονής στο σπίτι και ακόμη και αυστηρές απαγορεύσεις κυκλοφορίας, φέρνοντας σχεδόν την παγκόσμια οικονομία σε στασιμότητα. Αλλά η πραγματική λύση σε αυτήν την κρίση δεν είναι ο περιορισμός. Είναι η καινοτομία. 

Για να είμαστε σίγουροι, βραχυπρόθεσμα, ο περιορισμός και η καραντίνα είναι απαραίτητοι για την προστασία των πιο ευάλωτων ομάδων και για την αποφυγή εξόντωσης των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης, όπως συνέβη στην Ιταλία, την Ισπανία , και τη Νέα Υόρκη. Ο περιορισμός έσωσε αμέτρητες ζωές κατά τη διάρκεια της πανούκλας του Μεσαίωνα και κατά τη διάρκεια της πανδημίας της ισπανικής γρίπης. Μπορεί να κάνει το ίδιο σήμερα. Και, πράγματι, οι εμπειρίες της Κίνας, της Σιγκαπούρης και της Νότιας Κορέας δείχνουν ότι τα αποφασιστικά μέτρα περιορισμού μπορούν να είναι αποτελεσματικά στην μείωση των κρουσμάτων. Και, επειδή οι ιοί δεν σέβονται τα σύνορα, η βοήθεια σε αναπτυσσόμενες χώρες με αδύναμα δημόσια συστήματα υγειονομικής περίθαλψης, να ενισχύσουν τις δικές τους προσπάθειες περιορισμού και να παρέχουν επαρκή φροντίδα θα πρέπει να αποτελεί κορυφαία διεθνή προτεραιότητα. 

Αλλά οι περιορισμοί δεν μπορούν να διαρκέσουν για πάντα και ο COVID-19 είναι απίθανο να εξαφανιστεί από μόνος του. Ο κόσμος πρέπει να αξιοποιήσει τους συλλογικούς του πόρους για να αξιοποιήσει τη δύναμη της επιστήμης, της καινοτομίας και των αγορών για να επινοήσει μια πιο βιώσιμη λύση - δηλαδή, μια θεραπεία ή ένα εμβόλιο. Και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να αναγνωρίσουν ότι οι κυβερνήσεις πρέπει να διασφαλίσουν ότι η επιστημονική και ιατρική καινοτομία εξυπηρετεί το κοινό και όχι μόνο τους μετόχους των εταιρειών. 

Ενώ ο COVID-19 είναι νέος, οι κορονοϊοί δεν είναι. Ωστόσο, η έρευνα για αυτούς τους ιούς υπολείπεται κυρίως λόγω της ανεπαρκούς χρηματοδότησης. Το 2016, μια ομάδα επιστημόνων στο Τέξας ανέπτυξε ένα πιθανό εμβόλιο για έναν άλλο θανατηφόρο κορονοϊό, το σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο (SARS), αλλά δεν μπόρεσαν να εξασφαλίσουν χρηματοδότηση για την έναρξη κλινικών δοκιμών σε ανθρώπους. 

Αν η έρευνα είχε συνεχιστεί πριν από το ξέσπασμα του COVID-19, ο κόσμος θα είχε, τουλάχιστον, μια σημαντική αφετηρία στην αναζήτηση ενός εμβολίου. Ωστόσο, οι ιδιωτικές εταιρείες δεν είχαν κανένα κίνητρο να αναπτύξουν ένα εμβόλιο ή μια θεραπεία για ασθένειες όπως ο SARS ή το αναπνευστικό σύνδρομο της Μέσης Ανατολής (MERS-επίσης ένας κορονοϊός). Σε τελική ανάλυση, μέχρι το 2016, η επιδημία SARS είχε ήδη τελειώσει περισσότερο από μια δεκαετία και ο MERS έχει μολύνει σχετικά λίγα άτομα (λιγότερα από 2.500 από την εμφάνισή του το 2012). Αυτή η έλλειψη επενδύσεων για την προστασία από πιθανή μελλοντική απειλή ήταν μια σαφής αποτυχία της αγοράς. 

Ακόμα και σήμερα, καθώς οι επιστήμονες σε όλο τον κόσμο εργάζονται για να επισπεύσουν την ανάπτυξη ενός εμβολίου COVID-19, οι αποτυχίες της αγοράς οδηγούν σε χαμένες ευκαιρίες. Είναι σαφές ότι εκτός των φαρμακευτικών θα πρέπει να εμπλακούν και άλλες μεγάλες εταιρίες. 

Συγκεκριμένα, οι εταιρείες τεχνολογίας θα πρέπει να αναπτύξουν προηγμένες τεχνολογίες όπως η τεχνητή νοημοσύνη και το cloudcomputing, καθώς και οι στρατοί των επιστημόνων δεδομένων, για να δώσουν λύσεις όπου υπάρχει στασιμότητα και για την καθοδήγηση της επιστημονικής έρευνας. Για παράδειγμα, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να εντοπίσει στοιχεία ενός εμβολίου με βάση τις υπάρχουσες γνώσεις σχετικά με τις δομές των ιικών πρωτεϊνών και να βοηθήσει τους ερευνητές να παράγουν σχετικές ερευνητικές εργασίες και να αναλύσουν ανεπεξέργαστα δεδομένα. Αυτό συμβαίνει ήδη σε κάποιο βαθμό, αλλά οι προσπάθειες πρέπει να κλιμακωθούν και ο συντονισμός να βελτιωθεί. 

Στην πραγματικότητα, όλες οι προσπάθειες - από τη βιομηχανία, τους ερευνητές και τις κυβερνήσεις - θα πρέπει να συντονίζονται καλύτερα, με αξιοποίηση δημόσιων και ιδιωτικών πόρων, ώστε να επιτευχθεί ο κοινός στόχος. Για το σκοπό αυτό, οι κυβερνήσεις θα πρέπει να εφαρμόσουν τις κατάλληλες πολιτικές και να δημιουργήσουν εθνικές taskforces, οι οποίες θα διευθύνονται ενδεχομένως από ιδρύματα δημόσιας υγείας, για να βοηθήσουν στη διαχείριση της αναζήτησης εμβολίων, μέσω της εξασφάλισης της απαραίτητης χρηματοδότησης. 

Αυτές οι εθνικές προσπάθειες θα μπορούσαν τότε να συντονιστούν από μια ενιαία παγκόσμια taskforce, με επικεφαλής τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και άλλους διεθνείς οργανισμούς. Εδώ, πάλι, η εξασφάλιση επαρκούς χρηματοδότησης είναι το κλειδί, όπως είναι η προώθηση της ανοιχτής ανταλλαγής γνώσεων και πληροφοριών μεταξύ όλων των σχετικών φορέων, από πανεπιστήμια και ερευνητικά ιδρύματα έως εταιρείες και κυβερνήσεις. Πέρα από την επιτάχυνση της προόδου προς τη θεραπεία ή ένα εμβόλιο COVID-19, μια τέτοια εστιασμένη προσπάθεια έρευνας και ανάπτυξης θα μπορούσε να δημιουργήσει πολύτιμες εφαρμογές καινοτομίας. 

Ο διάσημος οικονομολόγος ανάπτυξης Albert Hirschman κάποτε παρατήρησε: «Η δημιουργικότητα έρχεται πάντα ως έκπληξη για εμάς. Eπομένως δεν μπορούμε ποτέ να το βασιστούμε και δεν τολμούμε να το πιστέψουμε μέχρι να συμβεί». 

Αλλά ακόμα κι αν δεν μπορούμε να βασιστούμε σε αυτό, μπορούμε να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για αυτό, αξιοποιώντας τους πόρους, τα εργαλεία και την εφευρετικότητα μας, αποφεύγοντας παράλληλα τις αναποτελεσματικές ενέργειες. 

Υπό αυτήν την έννοια, η πανδημία COVID-19 προσφέρει στον κόσμο την ευκαιρία να καλλιεργήσει μια νέα προσέγγιση στην καινοτομία που να ταιριάζει σε μια εποχή στην οποία μοιραζόμαστε τις μεγαλύτερες προκλήσεις μας. 

*Η Εύη Κοκκίνου – Κελλάρη είναι Δικηγόρος 

Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια 

Υπεύθυνη Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων (DPO) 

Δ/νση Γραφείου: Απ. Παύλου 40 – Κόρινθος 

Τηλ. 2741084568 & 6944964225