ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΥΛΟΣ ΚΑΙ ΓΑΛΛΙΩΝ φ.1701

ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΥΛΟΣ & ΓΑΛΛΙΩΝ

«Πόλιν ευδαίμονα και λόγου αξίαν πολλού» 

Χορίκιος

του Απ. Παπαφωτίου

Το 146 π.Χ. η Δωρική Κόρινθος μετά από μια συντριπτική ήττα που υπέστη από τους Ρωμαίους με επικεφαλής τον στρατηγό Λεύκιο Μόμμιο Αχαϊκό η μεν πόλη ξεθεμελιώθηκε, οι δε άρρενες σφαγιάστηκαν και τα γυναικόπαιδα πουλήθηκαν ως σκλάβοι. Παρέμεινε ερειπωμένη για εκατόν δύο χρόνια μέχρι το 44 π.Χ. όπου με εισήγηση του Ιουλίου Καίσαρα, στο πλαίσιο δημιουργίας εμπορικών αποικιών, η Σύγκλητος αποφάσισε την επανίδρυση της πόλης ως ρωμαϊκή αποικία με το όνομα «Colonia Laus Julia Corinthiensis». 

Οι πρώτοι έποικοι ήσαν πρώην στρατιώτες, απελεύθεροι δούλοι, απόμαχοι, Εβραίοι, Σύροι, κάτοικοι από γειτονικές πόλεις κ.α. Αυτοί εξυπηρετούσαν τις μεγάλες οικογένειες της συγκλητικής αριστοκρατίας της Ρώμης οι οποίες προσέβλεπαν στο εμπόριο, στις οικονομικές σχέσεις μεταξύ Δύσης και Ανατολής. Έτσι μέσω των απελευθερωμένων δούλων που ήδη είχαν αποκτήσει τη ρωμαική υπηκοότητα και της διοριζόμενης ηγεσίας ο έλεγχος που ασκούσε η Ρώμη στην Κόρινθο ήταν πλήρης. Κατοικήθηκε και από τον γηγενή πληθυσμό της ευρύτερης περιοχής όπως και από λίγους κατοίκους που παρέμεναν στα ερείπια της πάλαι ποτέ ακμάζουσας πόλης επί εκατό περίπου χρόνια, χωρίς όμως την περίοδο αυτή να αποτελεί πόλη. Ο Κικέρων κατά το πέρασμά του με πλοίο από την Κόρινθο ονόμασε τους εναπομείναντες οικιστές Corinthios. Η πόλη γρήγορα εξελίχθηκε σε ακμάζουσα πρωτεύουσα της συγκλητικής Επαρχίας της Αχαΐας (provincia Achaiae). 

Η Ρώμη εφοδίασε την νέα αποικία με σχέδιο πόλεως για την περιοχή εντός των τειχών της κλασικής περιόδου και σχέδιο κατάτμησης της γης για την εκτός (territorium). Το σχέδιο αντανακλούσε τις αρχές και την ιεραρχική οργάνωση της ρωμαϊκής κοινωνίας ακολουθώντας γεωμετρικές και ιδεαλιστικές μορφές και σχέσεις που προσαρμόζονταν στα φυσικά και τεχνικά δεδομένα. 

Κομβικό σημείο της Ρωμαϊκής Αγοράς (Forum) ήταν το Βήμα του Γαλλίωνος ή «Rostra» των Ρωμαίων, ως θέση, είχε μεγάλη σπουδαιότητα στη χωροταξία της Ρωμαϊκής Αγοράς (Forum) και ήταν κομβικό σημείο αυτής. Ήταν μια ογκώδης υπερύψωση (podium) ορθογώνιας κάτοψης, πολυτελώς κοσμημένη και με μαρμάρινες επενδύσεις. Βρισκόταν στην προέκταση της κεντρικής οδού Λεχαίου (cardo maximus), όπως και στην προέκταση της οδού που οδηγούσε από την Αγορά στις Κεγχρεές. Ακόμα χώριζε την Αγορά σε δύο άνισες επιφάνειες, κατά μήκος της μεγάλης πλευράς. Η παράδοση έχει διατηρήσει ότι εκεί γινόταν το προδικαστικό στάδιο απονομής δικαιοσύνης ενώπιον του κυβερνήτη - δικαστή και λαμβανόταν η απόφαση από τον ίδιο, αφού άκουγε του διαδίκους, εάν οι κατηγορίες ήταν αληθινές και έδινε εντολή για τη συνέχιση ή μη της απονομής δικαιοσύνης κατά το επόμενο στάδιο. 

Μεγαλύτερη σπουδαιότητα έχει όμως διότι εκεί έγινε η συνάντηση των δύο ανδρών Παύλου και Γαλλίωνος το 50 μ.Χ., όταν προ του Γαλλίωνος σύρθηκε ο Παύλος κατηγορούμενος από του Εβραίους. Ο Γαλλίων, αφού άκουσε του κατήγορους Εβραίους, αντιλήφτηκε το πραγματικό περιεχόμενο των κατηγοριών των Εβραίων αποδίδοντας τις κατηγορίες στην κοινότητα «του γένους των Εβραίων εν Κορίνθω» και δικαίως τον άφησε ελεύθερο, χωρίς όμως να τον αφήσει να μιλήσει. 

Ο χρόνος έλευσης του Παύλου για πρώτη φορά στην Κόρινθο βεβαιώνεται από μια μαρμάρινη πινακίδα εντοιχισμένη στο ναό του Απόλλωνος στους Δελφούς, αφιερωμένη από τον αυτοκράτορα Κλαύδιο και στην οποία αναφέρεται ο ανθύπατος Γαλλίων. Και οι δύο ήταν σημαντικοί εκφραστές διαφορετικών κόσμων, κοσμικής και πνευματικής υφής αντιστοίχως. Ένας κόσμος του Γαλλίωνος, ο παλιός, ο οποίος θα έφευγε σε περίπου δύο αιώνες και ένας κόσμος του Παύλου, ο μελλοντικός, που θα ερχόταν, ο «καινός κόσμος» του οποίου ο Παύλος δομούσε τα θεμέλια του. 

Ο Γαλλίων είχε την ιστορική ευκαιρία να ακούσει τις απόψεις του Παύλου και να συνομιλήσει μαζί του. Μέσα από τη συνομιλία θα διαπίστωνε, επιπλέον, ότι η διδασκαλία του Παύλου προέβαλε την οικουμενικότητα των ανθρώπων, τις κοινές αξίες, τη θρησκεία και τον πολιτισμό, τον οποίον θεμελίωνε με την εισαγωγή της ελληνοχριστιανικής Τριάδος, των υψίστων αγαθών, του Αληθούς, του Καλού και του Αγαθού. Είναι το περιεχόμενο της διδασκαλίας του Παύλου που το καθιστά σύγχρονο για όλες τις εποχές και επίκαιρο για την εποχής μας. 

Εξάλλου ο Γαλλίων ήταν από τους πλέον εξόχους ανθρώπους της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, γνωστός για τη μόρφωση και τη λεπτότητα του, ως ετεροθαλής αδερφός του φιλοσόφου Σενέκα, με μεγάλη εμπειρία σε ανώτερες θέσεις στη ρωμαϊκή διοίκηση. 

Αντ’ αυτής προτίμησε, ως ανυποψίαστος για το τι υπάρχει πέρα από τον γνωστό του κόσμο, την παντελή αδιαφορία, θεωρώντας τον Παύλο ως μέρος της διαμάχης που είχαν συνήθως οι Εβραίοι για θρησκευτικά θέματα. 

Αυτή η στάση απέρρεε από τη δύναμη της εξουσίας που εξέφραζε ως κυβερνήτης - προκόνσουλας της Αχαΐας, διορισμένος από τον Αυτοκράτορα και προσωπικό του φίλο Κλαύδιο. Η αυτάρκεια του προσώπου του και η άκρατος εξουσία του, τον απομάκρυνε από την Ιστορία. 

Δρ. Απόστολος Ε. Παπαφωτίου Πολιτικός Μηχανικός Ε.Μ.Π. Οικονομολόγος Ε.Κ.Π.Α.