ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΜΑΥΡΗ ΕΠΕΤΕΙΟΣ φ.1718
ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΜΑΥΡΗ ΕΠΕΤΕΙΟΣ
Για 100 χρόνια από την δολοφονία του Έλληνα Πατριώτη Ίωνος Δραγούμη
Πόσοι εκ των Συνελλήλων γνωρίζουν τι συμβολίζει η στήλη εκ μαρμάρου, η οποία ευρίσκεται απέναντι από Ξενοδοχείο Χίλτον;
Εις το σημείο εκείνο εδολοφονήθη, την 31η Ιουλίου 1920, από εγκάθετους, του Ελευθερίου Βενιζέλου, ο Μεγάλος Ελλην, ΙΩΝ ΔΡΑΓΟΥΜΗΣ. «Περί την 4ην απογευματινή ανέμενον μεθ΄ομάδος εκ τριών ή τεσσάρων προσώπων της άφιλιν του τραμ, παρά την γωνίαν της Λεωφόρου Κηφισίας και της οδού Ιωάννου Παπαδιαμαντοπούλου, πλησίον του υπ΄αριθ. 907 στύλου των ηλεκτρικών συρμάτων. Την προσοχήν μου επέσυρεν όμας στρατιωτών αγόντων εν συνοδεία έναν πολίτη καλού παρουσιαστικού και βαδίζοντος μετά πολλής αξιοπρέπειας .
Δεξιόθεν και αριστερά αυτού εβάδιζον δύο στρατιώτας, δεκάς δε ετέρων στρατιωτών είπετο εκ του σύνεγγυς. Πάντες έφερον τουφέκια. Μόλις το απόσπασμα επλησίασεν εις τον υπ΄αριθ. 905 στύλον του τράμ μετέβαλε κατεύθυνσιν προς τα αριστερά και εσταμάτησεν παρά το πεζοδρόμιον, αφήσαν τον αιχμάλωτον πολίτην επί του πεζοδρομίου εις αποστασιν τεσσάρων περίπου βημάτων.
Οι στρατιώται, αφού εσταμάτησαν, επυροβόλησαν: Ερρίφθησαν υπ΄αυτών περί τους δέκα πυροβολισμούς, ουδέν πρόσταγμα ηκούσθη. Ο πυροβοληθείς έπεσεν άπνους χωρίς να βάλει κραυγήν. Χωρίς να είπη τι…»
Αυτή ήταν η κατάθεση του Ρώσου στρατιωτικού Ιγκόρ Λεμπέντιεφ, αυτόπτου μάρτυρος της δολοφονίας του Ιωνος Δραγούμη, εις την εφημερίδα «Σκριπ» .
Ητο η 31η Ιουλίου 1920
Η Αθήνα εκείνην την περίοδον ετέλει σε πλήρη πολιτική σύγχυση , διχασμένη μεταξύ βενιζελικών και αντιβενιζελκών. Είχεν προηγηθεί ο εθνικός Διχασμός του 1916, ο ποίος επέφερεν την πλήρη κατάλυση της ελληνικής ενθικής κυριαρχίας, δια της αγγλογαλλικής κατοχής του 1916-17 . Ο Ιων Δραγούμης έχων πλήρη συνείδηση της μοίρας της Ελλάδος έγραψεν το 1905 εις το : «Ο Ελληνισμός μου και οι Ελληνες»:
«Είμαστε έθνος bourgeois gentilhome. Δεν ξέρουμε ακόμη να φερθούμε μπροστά στα άλλα έθνη και όλο συλλογιζόμαστε πώς να κάμουμε για να μην πέσουμε έξω. Φοβούμαστε την γνώμη της Ευρώπης. Δεν έχομε στα χέρια μας σφιχτά δεμένα τα συμφέροντά μας παρά τ’ αφήνουμε εις τους Ευρωπαίους να μας τα δώσουν όλα. Μα γιατί θα μας τα δώσουν οι Ευρωπαίοι αφού εμείς δεν δουλεύουμε για να τα πάρουμε;»
Πόσον επίκαιρος είναι ο Μεγάλος αυτός Ελλην ;
Ο Ίων Δραγούμης απετέλει τεράστιον κινδύνον για το Βενιζέλο, υπενθυμίζοντάς του την διαφαινομένη προοπτικήν της επερχόμενης εθνικής καταστροφής.
Εγνώριζεν ο Δραγούμης, ότι η μετάλλαξη των διεθνών συσχετισμών θα επέφερεν την εθνικήν υποτέλειαν, όπερ εγένετο.
Ο Δραγούμης επίσπευσεν , ότι το προέχον ήτο η υπεράσπισις του δικαιώματος του εθνικού και πολιτικού αυτοπροσδιορισμού, γεγονός το οποίον ηδύνατο να διασφαλισθεί μόνον μέσω του θεσμού της βασιλείας. Δια τούτο ηπερήσπισεν τον εκδιωχθέντα, από τις δυνάμεις της Αντάντ, βασιλέα Κωνσταντίνο.
Εγγραψεν δια τούτο εις το περιοδικόν «Πολιτική Επιθεώρησις» την 16ην Ιουνίου 1917.
Πόσον επίκαιρος είναι ο Μεγάλος αυτός Ελλην ;
Ο Ίων Δραγούμης απετέλει τεράστιον κινδύνον για το Βενιζέλο, υπενθυμίζοντάς του την διαφαινομένη προοπτικήν της επερχόμενης εθνικής καταστροφής.
Εγνώριζεν ο Δραγούμης, ότι η μετάλλαξη των διεθνών συσχετισμών θα επέφερεν την εθνικήν υποτέλειαν, όπερ εγένετο.
Ο Δραγούμης επίσπευσεν , ότι το προέχον ήτο η υπεράσπισις του δικαιώματος του εθνικού και πολιτικού αυτοπροσδιορισμού, γεγονός το οποίον ηδύνατο να διασφαλισθεί μόνον μέσω του θεσμού της βασιλείας. Δια τούτο ηπερήσπισεν τον εκδιωχθέντα, από τις δυνάμεις της Αντάντ, βασιλέα Κωνσταντίνο.
Εγγραψεν δια τούτο εις το περιοδικόν «Πολιτική Επιθεώρησις» την 16ην Ιουνίου 1917.
«Η Ελλάς κατήντησεν προτεκτοράτον τριών ξένων Δυνάμεων. Προς επίτευξιν τουτου συνέπραξεν ενσυνειδήτων ομάς ασυνειδήτων Ελλήνων, εργασθείσα ανενδότως και ανερυθριάστως προς τούτο, από ενός και ημίσεος έτους (…) . Εκτοτε δεν έπαυσαν αι δυνάμεις να επεμβαίνουν ελευθέρως και ανενοχλήτως εις τα ημέτερα πράγματα και να καταλύουν όπου ημπορούσουν την κυριαρχία του κράτους…. Η Βουλή των Ελλήνων δεν ενόμισε ότι άξιζε τον κόπο να διαμαρτυρηθεί……. δια την καταπάτησιν της κυριαρχίας της Ελλάδος. Εγώ, ως μέλος της εθνικής Αντιπροσωπείας διαμαρτύρομαι και δια τον υπό των ξένων χαρακτηρισμόν του βασιλέως Κωνσταντίνου ως περαβάτου του Συντάγματος και δια την δικαιολογίαν με την οποίαν περιεκάλυψαν συγχρόνως και τον εξαναγκασμόν Αυτού εις αποχώρησιν και την επιβουλήν κατά των κυριαρχικών δικαιωμάτων του κράτους».
Οποία περιγραφή συγχρόνου καταστάσεως!
Η ανωτέρω δημοσίευσις εστοίχησεν εις τον Δραγούμη την εξορίαν εις την Κορσικήν, κατόπιν εντολής των κατακτητών και την σύμφωνον γνώμην της κατοχικής Κυβερνήσεως Βενιζέλου.
Τον Νοέμβριον του 1919, ο Δραγούμης, επέστρεψεν εκ της εξορίας και ετέθη επικεφαλής και ηγέτης της Αντιπολιτεύσεως, αφιστάμενος ριζικώς της βενιζελικής πρακτικής.
Η δολοφονική απόπειρα εναντίον του Βενιζέλου εις τον σιδηροδρομικόν σταθμόν ΛΙΟΝ των Παρισίων, δύο ημέρες μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών, προκάλεσεν την έκλυσιν κύματος τρομοκρατίας εις την Αθήνα από τις φανατισμένες βενιζελικές ορδές. Ο Ιων Δραγούμης ευρισκόμενος μετά της συντρόφου του, μεγάλης ηθοποιού, Μαρίκας Κοτοπούλη, εις την οικίαν των απεφάσισαν να κατευθυνθούν εις Κηφισίαν. Καθ’ οδόν υπεχρεώθησαν εις στάθμευσιν από εγκάθετους του Βενιζέλου υπό τον Γύπαρη. Τους επετράπη ακολούθως η συνέχισις της πορείας και τότε διέπραξεν ο Δραγούμης, το θανάσιμον δια΄αυτόν λάθος.
Επέστρεψεν στην Αθήνα, συνελήφθη και εκρατήθη. Κατόπιν διαβουλεύσεων και υποδείξεως του Εμμανουήλ Μπενάκη παρεδόθη εις ομάδα εγκαθέτων με την εντολήν να εκτελεσθεί καθ’ οδόν όπερ και εγένετο. Οι Βενιζελικές εφημερίδες μη ορρωδούσαι προ ουδενός εσύλησαν την μνήμη του νεκρού: Εγραψαν: Ο Ελεύθερος Τύπος του Καβαφάκη, εις την πρώτην σελίδα: «Στυγερά απόπειρά εναντίον του Κυβερνήτου» και εις την τελευταίαν : «….. Ο Δραγούμης, όμως τρέχει χωρίς να απαντήσει, όταν ο εις των στρατιωτών τον επλησίασεν αρκούντως. Ο Δραγούμης εξήγαγεν περίστροφον και τον επυροβόλησεν. Η σφαίρα διέλαθε του σκοπού της, ο δε στρατιώτης καταφθάσας ετραυμάτησεν δια δύο αλλεπαλλήλων λογχισμών εις το στήθος , του Ι. Δραγούμη». Οι «καιροί» διαβεβαιώνουν πως «ο Ιων Δραγούμης συλληφθείς και θελήσας να φύγει ελογχίσθη και απέθανεν».. Ενώ η «Πατρίς» του Δ. Λαμπράκη παρουσιάζει τον Δραγούμη να πυροβολεί μέσα από εν κινήσει αυτοκίνητό του.
Η ταυτότης των φυσικών αυτουργών της δολοφονίας του Δραγούμη είναι γνωστή. Πρωταγωνιστής ο ΓΥΠΑΡΗΣ ουδεμία αμφιβολία υπάρχει δια τον ηθικόν αυτουργόν ονομάζεται ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ.
Το αδίστακτον αυτό υποκείμενο είχε το θράσος να αποστείλει συλληπητήριον επιστολήν εις την οικογένειά του θύματος του:
«Μανθάνω μετά της πλέον οδυνηρής συγκινήσεως το δυστύχημα, το οποίον σας πλήττει και σας παρακαλώ καθώς και την οικογένειά σας, να δεχθήτε την έκφρασιν της βαθείας μου συμπάθειας. Δεν δύναμαι να λησμονήσω τας υπερόχους υπηρεσίας τας οποίας, ο υιός σας, προσέφερεν από την νεότητός εις την πατρίδα…. Ο φρικώδης θάνατός του με βυθίζει εις λύπη». Οποία χυδαία υποκρισία!! Ο Ιων Δραγούμης, δεν έγινε , ΔΥΣΤΥΧΩΣ για την Ελλάδα, ποτέ πρωθυπουργός. Ισως τούτο να ήτο καλύτερον δι’ αυτόν , όπως έγραψεν ο Γιώργος Ιωάννου: « Κάποτε ο Ιων Δραγούμης είχεν γράψει: Θέλω να είμαι ωραίο δείγμα Ελληνος. Να σκοπός μιας ζωής! Μακάρις και ευγενικέ Ιωνα τον πέτυχες τον ωραίο σκοπόν σου και τώρα, που τα χρόνια απόσβεσαν, ίσως, το μαρτύριό σου μπορούμε εμείς να ψελλίσουμε πως καλύτερα που έγινε έτσι και δεν σε έβαλαν να τους κυβερνήσεις, θα σε είχαμε και σένα τώρα σαν τους άλλους…»
Αντί επίλογον
Οποία περιγραφή συγχρόνου καταστάσεως!
Η ανωτέρω δημοσίευσις εστοίχησεν εις τον Δραγούμη την εξορίαν εις την Κορσικήν, κατόπιν εντολής των κατακτητών και την σύμφωνον γνώμην της κατοχικής Κυβερνήσεως Βενιζέλου.
Τον Νοέμβριον του 1919, ο Δραγούμης, επέστρεψεν εκ της εξορίας και ετέθη επικεφαλής και ηγέτης της Αντιπολιτεύσεως, αφιστάμενος ριζικώς της βενιζελικής πρακτικής.
Η δολοφονική απόπειρα εναντίον του Βενιζέλου εις τον σιδηροδρομικόν σταθμόν ΛΙΟΝ των Παρισίων, δύο ημέρες μετά την υπογραφή της Συνθήκης των Σεβρών, προκάλεσεν την έκλυσιν κύματος τρομοκρατίας εις την Αθήνα από τις φανατισμένες βενιζελικές ορδές. Ο Ιων Δραγούμης ευρισκόμενος μετά της συντρόφου του, μεγάλης ηθοποιού, Μαρίκας Κοτοπούλη, εις την οικίαν των απεφάσισαν να κατευθυνθούν εις Κηφισίαν. Καθ’ οδόν υπεχρεώθησαν εις στάθμευσιν από εγκάθετους του Βενιζέλου υπό τον Γύπαρη. Τους επετράπη ακολούθως η συνέχισις της πορείας και τότε διέπραξεν ο Δραγούμης, το θανάσιμον δια΄αυτόν λάθος.
Επέστρεψεν στην Αθήνα, συνελήφθη και εκρατήθη. Κατόπιν διαβουλεύσεων και υποδείξεως του Εμμανουήλ Μπενάκη παρεδόθη εις ομάδα εγκαθέτων με την εντολήν να εκτελεσθεί καθ’ οδόν όπερ και εγένετο. Οι Βενιζελικές εφημερίδες μη ορρωδούσαι προ ουδενός εσύλησαν την μνήμη του νεκρού: Εγραψαν: Ο Ελεύθερος Τύπος του Καβαφάκη, εις την πρώτην σελίδα: «Στυγερά απόπειρά εναντίον του Κυβερνήτου» και εις την τελευταίαν : «….. Ο Δραγούμης, όμως τρέχει χωρίς να απαντήσει, όταν ο εις των στρατιωτών τον επλησίασεν αρκούντως. Ο Δραγούμης εξήγαγεν περίστροφον και τον επυροβόλησεν. Η σφαίρα διέλαθε του σκοπού της, ο δε στρατιώτης καταφθάσας ετραυμάτησεν δια δύο αλλεπαλλήλων λογχισμών εις το στήθος , του Ι. Δραγούμη». Οι «καιροί» διαβεβαιώνουν πως «ο Ιων Δραγούμης συλληφθείς και θελήσας να φύγει ελογχίσθη και απέθανεν».. Ενώ η «Πατρίς» του Δ. Λαμπράκη παρουσιάζει τον Δραγούμη να πυροβολεί μέσα από εν κινήσει αυτοκίνητό του.
Η ταυτότης των φυσικών αυτουργών της δολοφονίας του Δραγούμη είναι γνωστή. Πρωταγωνιστής ο ΓΥΠΑΡΗΣ ουδεμία αμφιβολία υπάρχει δια τον ηθικόν αυτουργόν ονομάζεται ΕΛΕΥΘΕΡΙΟΣ ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ.
Το αδίστακτον αυτό υποκείμενο είχε το θράσος να αποστείλει συλληπητήριον επιστολήν εις την οικογένειά του θύματος του:
«Μανθάνω μετά της πλέον οδυνηρής συγκινήσεως το δυστύχημα, το οποίον σας πλήττει και σας παρακαλώ καθώς και την οικογένειά σας, να δεχθήτε την έκφρασιν της βαθείας μου συμπάθειας. Δεν δύναμαι να λησμονήσω τας υπερόχους υπηρεσίας τας οποίας, ο υιός σας, προσέφερεν από την νεότητός εις την πατρίδα…. Ο φρικώδης θάνατός του με βυθίζει εις λύπη». Οποία χυδαία υποκρισία!! Ο Ιων Δραγούμης, δεν έγινε , ΔΥΣΤΥΧΩΣ για την Ελλάδα, ποτέ πρωθυπουργός. Ισως τούτο να ήτο καλύτερον δι’ αυτόν , όπως έγραψεν ο Γιώργος Ιωάννου: « Κάποτε ο Ιων Δραγούμης είχεν γράψει: Θέλω να είμαι ωραίο δείγμα Ελληνος. Να σκοπός μιας ζωής! Μακάρις και ευγενικέ Ιωνα τον πέτυχες τον ωραίο σκοπόν σου και τώρα, που τα χρόνια απόσβεσαν, ίσως, το μαρτύριό σου μπορούμε εμείς να ψελλίσουμε πως καλύτερα που έγινε έτσι και δεν σε έβαλαν να τους κυβερνήσεις, θα σε είχαμε και σένα τώρα σαν τους άλλους…»
Αντί επίλογον
«Λευκή ας βαλθεί όπου έπεσες κολώνα
(πως έπεσες γράφη να μην το λέει)
Λευκή με της πατρίδος την εικόνα.
Μόνο εκείνη ταιριάζει να σε κλαίη
Βουβή, μαρμαρωμένη να σε κλαίη….»
Κωστής Παλαμάς
Υποκλινόμενος με Σεβασμό
Υποκλινόμενος με Σεβασμό
ΑΓΑΘΟΚΛΗΣ ΨΥΡΟΓΙΑΝΗΣ
Ομότιμος Καθηγητής Παν/μίου Πατρών
Αφήστε ένα σχόλιο