Η ΦΙΛΟΠΑΤΡΙΑ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΔΙΑ ΜΕΣΟΥ ΤΩΝ ΑΙΩΝΩΝ φ.1749

Η Φιλοπατρία των Ελλήνων δια μέσου των Αιώνων 

ΜΕΡΟΣ Δ΄

του Χρίστου Φαραντάτου*

Συνεχίζουμε την εξιστόρηση των σπουδαιοτέρων επαναστατικών ενεργειών των Ελλήνων κατά την διάρκεια της μακράς δουλείας των από τους Τούρκους.

Το 1718 ο μητροπολίτης Σπάρτης Ανανίας (1705– 1764) από την Δημητσάνα, πολιορκηθείς στον Μυστρά, συνελήφθη μετά εννεαήμερον επικήν μάχην, αποκεφαλισθείς. Τότε απεκεφαλίσθη και ο μέγας διερμηνεύς της Υψηλής Πύλης Νικόλαος Σούτσος (1730–1769).

Το 1770 επαναστατούν τα Σφακιά της Κρήτηςυπό τον Ιωάννη Δασκαλογιάννη (1722–1771),οι δε Ρώσσοι αδελφοί Ορλώφ Αλέξιος (1737–1808) και Θεόδωρος (1741–1790), αποσταλέντες από την τσαρίνα Αικατερίνη Β΄(1729– 1796) και καταπλεύσαντες με τον στόλο τους στον Οίτηλον για να βοηθήσουν τους Μανιάτες που εξηγέρθησαν υπό τον Ιωάννην Μαυρομιχάλη – Σκυλογιάννη (1726–1769), απελευθέρωσαν την Καλαμάτα, Μυστράν και την Κυπαρισσία, ο δε τουρκικός στόλος κατεστράφη στον Τσεσμέ (Κρήνη).

Τότε επανεστάτησαν το Αίγιο, η Κόρινθος, ο Βάλτος, η Βόνιτσα, το Μεσολόγγι, η Λειβαδιά, πολλές νήσοι του Αιγαίου. Ο ξεσηκωμός αυτός τελικώς απέτυχε, διότι οι Ρώσσοι εγκατέλειψαν τους επαναστάτες, οι οποίοι τελικώς, συνετρίβησαν από τους Τούρκους. Τα Σφακιά και η Μάνη κατεστράφησαν ολοσχερώς. Ο Δασκαλογιάννης εγδάρη και εκάη ζωντανός. Στην Τρίπολη κατεσφάγησαν 3.000 με τον επίσκοπο και όλους σχεδόν τους ιερείς.

Στα Τρίκαλα ισάριθμοι. Η Λάρισα εξεκληρίσθη. Γενικές σφαγές στη Σμύρνη, το Μεσολόγγι, το Αιτωλικό. 60.000 Αλβανοί εξεχύθησαν στην Πελοπόννησο, των οποίων η φοβερά επιδρομή διήρκησε 10 χρόνια. Έσφαξαν, εδήωσαν, ατίμασαν … Τότε συνελήφθη ο παππούς του Θεοδώρου Κολοκοτρώνη Ιωάννης, τον οποίον οι Τούρκοι ακρωτηρίασαν και ο πατέρας του Κωνσταντίνος, ο δε 10ετής Θεόδωρος, ο πανένδοξος μετέπειτα στον αγώνα της εθνεγερσίας Γέρος του Μοριά διεσώθη χάριν στην καλή μοίρα της Ελλάδος.

Το 1778–1792 λαμπρύνουν την ιστορία της Ελλάδος οι αγώνες, οι νίκες και οι θρίαμβοι του πρωτοπόρου των ναυμάχων μας Λάμπρου Κατσώνη (1752–1804), του γενναίου τέκνου της Λειβαδιάς, που έλαβε μέρος στα Ορλωφικά, ηττηθείς τελικώς στην Άνδρο (1790).

Τα έτη 1790–1803 λαμπρύνονται από τους ηρωικούς αγώνες, τις θυσίες και τα ολοκαυτώματα των Σουλιωτών.

Το 1811 θριαμβεύουν οι Κατσαντωναίοι, ένα δε χρόνο αργότερα αναγνωρίζονται επίσημα από την Υψηλή Πύλη τα κοινοτικά προνόμια των Σπετσών, της Ύδρας και των Ψαρών, γεγονός που συνετέλεσε στην επιτυχία της εθνεγερσίας του ’21.

Από την σύντομον αυτήν ιστορική αναδρομή αποδεικνύεται η μεγάλη φιλοπατρία των Ελλήνων και ο πόθος για την απόκτηση της ελευθερίας των, παρά τις μεγάλες θυσίες σε αίμα και καταστροφές που υπέστησαν από τον φοβερό κατακτητή. Πάντοτε όμως, η ελευθερία εξαγοράζεται με αίμα. Δεν υπάρχει αντίθετο παράδειγμα στην ιστορία των ανθρώπων και των λαών.

Η αγάπη των Ελλήνων προς την ελευθερία αποδεικνύεται περίτρανα και από τα ολοκαυτώματα που αναφέρει η ένδοξος ιστορία μας. Στο Κούγκι Σουλίου ο καλόγερος Σαμουήλ (1768–1803) ανετινάχθη μετά των συντρόφων του. 147 γυναίκες Σουλιώτισσες, για να αποφύγουν την σύλληψη και την ατίμωση από τους Τούρκους χόρεψαν τον χορό του Ζαλόγγου και έπεσαν στο βάραθρο (1803). Ομοίως 13 νεάνιδες Ναουσαίες έπεσαν στη γέφυρα της Αραπίτσας, μιμούμενες τις Σουλιώτισσες (1822). Ο Μεσολογγίτης Χρίστος Καψάλης (1751–1826) κατά τη νύκτα της ηρωικής εξόδου (1826) έθεσε πυρ στην πυριτιδαποθήκη φονευθείς μετά 1.000 και πλέον Τουρκαλβανών. Στη Μονή Αρκαδίου Ρεθύμνης της Κρήτης ο ηγούμενος Γαβριήλ Μάνεσης (1825– 1866) ανετινάχθη συμπαρασύρας στον θάνατο εκατοντάδες Τούρκους πολιορκητές (1866).

Εξ’ όλων των ανωτέρω αποδεικνύεται, ότι το υπόδουλο έθνος προεγυμνά-σθη στο αιματηρό σχολείο του άνισου πολέμου για τη μεγάλη υπόθεση της απελευθερώσεώς του. Αυτή βεβαίως την εμπειρία του, την πλήρωσε με πόνους και δάκρυα, με αίμα και συμφορές.

Η ηρωική πορεία του έθνους συνεχίσθη και μετέπειτα με τους απελευθερωτικούς αγώνες και με τη συμμετοχή στον Α΄Παγκόσμιο Πόλεμο (1914– 1918). Προηγήθη ο Μακεδονικός Αγών εναντίον των Βουλγάρων και των Τούρκων (1904–1908) με τον Παύλον Μελάν (1870–1904) και τους άλλους ήρωες και στη συνέχεια οι Βαλκανικοί Πόλεμοι (1912–’13), όπου απελευθερώθη η νύμφη του Θερμαϊκού, η Θεσσαλονίκη μας. Η Ελλάς εθριάμβευσε στον Α΄ΠΠ και ήδη, μετά την απόβαση στην Ιωνία, είχε φθάσει στα πρόθυρα της Αγκύρας, αλλά βάσκανος μοίρα δεν θέλησε να ολοκληρωθεί το όνειρο της Μεγάλης Ιδέας.

Ο αγών του 1940–’41 αποτελεί τον σύγχρονο καταστατικό χάρτη της ανθρωπότητος, καθόσον περικλείει τον κρυστάλλινον κανόνα της εκτιμήσεως των πνευματικών και ηθικών αξιών επί της γης, διδάσκων την αξίαν της ζωής ως ιδέας και όχι ως υλιστικού φαινομένου. Οι πανέλληνες ηγέρθησαν σύσσωμοι κατά των εισβολέων, καθοδηγούμενοι υπό αξίας και στιβαράς ηγεσίας και έγραψαν σελίδες δόξης και μεγαλείου που άφησαν άφωνους εχθρούς και συμμάχους. Το ΟΧΙ του εθνικού κυβερνήτου στρατηγού Ιωάννη Μεταξά (1871– 1941), το νεώτερον αυτό σάλπισμα ελευθερίας του Τυρταίου και το γενναιόφρον και αναπλαστικόν βυζαντινόν όχι του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου, ήταν το ξέσπασμα της άγριας οργής που προεκάλεσε η τρωθείσα αξιοπρέπεια και υπερηφάνεια των Ελλήνων.

Από την εξιστόρηση όλων των γεγονότων καταδεικνύεται, ότι η ιδέα της πατρίδος είναι η ισχυροτέρα και η πλέον ζωική όλων των ιδεών, επί των οποίων εδράζεται ο πολιτισμός από την εποχή του Ομήρου μέχρι σήμερα. Είναι η μόνη ιδέα που έχει την ακαταμάχητον δύναμη να κατανικά και να καταβάλλει οποιαδήποτε άλλην ιδέα και δύναμη.

Η αγάπη προς την πατρίδα μας είναι ευλογία Θεού, είναι το καύχημα όχι μόνον των Ελλήνων, αλλά όλων των πολιτισμένων ανθρώπων.

«Εξ Αθηνών εσμέν» καυχάται ο περίφημος Γερμανός κληρικός και μυθιστοριογράφος Λα Φονταίν (1758–1831). Αλλά και ο μέγας Γερμανός ποιητής Γιόχαν φον Γκαίτε (1749–1832) υποστηρίζει: «Ό,τι είναι ο νους και η καρδία διά τον άνθρωπον, είναι η Ελλάς διά την ανθρωπότητα!».

* Ο κ. Χρίστος Φαραντάτος, είναι Υποστράτηγος ε.α. διαμένων στην Αθήνα.