ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥ ΔΗΜΑ φ.1753
Συνέντευξη του Χρίστου Δήμα στην Νίκη Παπάζογλου:
Η Ελλάδα έχει μπει για τα καλά στο ραντάρ των διεθνών επενδυτών ανέφερε σε συνέντευξή του στο insider.gr ο υφυπουργός Ανάπτυξης κι Επενδύσεων, υπεύθυνος για τον τομέα της Έρευνας και της Τεχνολογίας, κ. Χρίστος Δήμας, προσθέτοντας μάλιστα ότι το επόμενο διάστημα δεν αποκλείεται να δούμε ακόμα περισσότερες επενδύσεις ξένων εταιρειών υψηλής τεχνολογίας στη χώρα μας.
Αναφερθείς στα χρηματοδοτικά εργαλεία που αναμένεται να διατεθούν για την ενίσχυση της Έρευνας και της Καινοτομίας στη χώρα ο κ. Δήμας σημείωσε ότι ο προϋπολογισμός της ενιαίας δράσης «Ερευνώ – Δημιουργώ – Καινοτομώ» θα ενισχυθεί με επιπλέον 25 εκατ. ευρώ ενώ θα προχωρήσει και η Πράξη Seal of Excellence (Σφραγίδα Αριστείας) που αφορά στη χρηματοδότηση προτάσεων που πέρασαν το κατώφλι βαθμολογίας του SME Instrument του Horizon 2020 της Ε.Ε., δηλαδή έλαβαν τη «Σφραγίδα Αριστείας» (Seal of Excellence) ως ιδιαίτερα καινοτόμες προτάσεις, αλλά δεν χρηματοδοτήθηκαν λόγω εξαντλήσεως των διαθέσιμων κονδυλίων.
Η ενίσχυση του κλάδου βέβαια δεν σταματά εκεί, αφού όπως εξήγησε ο υφυπουργός πέρα από τα χρηματοδοτικά εργαλεία που έχουν δημιουργηθεί αλλά και τις επιδοτήσεις του Ταμείου Ανάκαμψης οι οποίες θα φτάνουν τα 500 εκατ. ευρώ, ετοιμάζονται και πρόσθετα κίνητρα ενίσχυσης της νεοφυούς επιχειρηματικότητας μερικά εκ των οποίων θα αφορούν και την Περιφέρεια. Παράλληλα και στο νέο ΕΣΠΑ θα υπάρχει νέα δράση «Ερευνώ, Δημιουργώ, Καινοτομώ», ο προϋπολογισμός των κύκλων της οποίας εκτιμάται ότι θα ανέλθει στα 500 εκατ. ευρώ.
Φιλόδοξος στόχος όλων των παραπάνω είναι να καταστεί η Ελλάδα κόμβος Καινοτομίας στην νοτιοανατολική Ευρώπη, όπως σημείωσε ο υπουργός. Στόχος που θα μπορούσε να επιτευχθεί, όπως εξήγησε, χάρη στο οικοσύστημα νεοφυούς επιχειρηματικότητας που ενισχύεται σημαντικά το τελευταίο διάστημα, μέσω διαφόρων πρωτοβουλιών όπως το Elevate Greece αλλά και χάρη στα κέντρα καινοτομίας (Πολιτεία Καινοτομίας και ThessINTEC), τα οποία προχωρούν βάσει χρονοδιαγράμματος και σύντομα θα περάσουν στην επόμενη φάση της υλοποίησής τους.
Επιπλέον, με τις συνδυασμένες προαναφερθείσες δράσεις, η χώρα θα κερδίσει «πόντους» σε ανταγωνιστικότητα και θα δημιουργήσει ποιοτικές θέσεις εργασίας ώστε μέσα σε πέντε χρόνια να μπορεί «να κρατά τους Έλληνες επιστήμονες και επιχειρηματίες στην χώρα αλλά και να προσελκύει ανθρώπους από την ευρύτερη γειτονιά της που αποδεδειγμένα μπορούν να παράξουν πλούτο» όπως ανέφερε ο κ. Δήμας.
-Έχετε αναφέρει ότι το Elevate Greece είναι ένα πολύτιμο εργαλείο για να χαρτογραφήσετε το οικοσύστημα της νεοφυούς επιχειρηματικότητας και τις ανάγκες του. Ποια τα συμπεράσματα της χαρτογράφησης αυτής, από την μέχρι σήμερα λειτουργία του Μητρώου και ποιες οι αποφάσεις που έχετε πάρει με βάση τα συμπεράσματα αυτά;
Το Elevate Greece έχει ως στόχο την επίσημη κι αξιόπιστη καταγραφή των νεοφυών επιχειρήσεων. Θέλω να σας θυμίσω ότι μέχρι πρότινος η ελληνική πολιτεία δεν γνώριζε πόσες νεοφυείς επιχειρήσεις υπάρχουν, σε ποιους τομείς δραστηριοποιούνται, πόσους εργαζόμενους απασχολούν, τι κύκλο εργασιών κάνουν, πόσες χρηματοδοτήσεις έχουν πάρει. Δεν είχαμε δηλαδή καθόλου στοιχεία για το οικοσύστημα καινοτομίας. Εξαιτίας αυτού δεν ήταν εύκολο να υλοποιήσουμε μια αποτελεσματική πολιτική γιατί στην πραγματικότητα δεν ξέραμε σε ποιους απευθυνόμασταν. Για το λόγο αυτό αρχίσαμε να βλέπουμε τις βέλτιστες πρακτικές άλλων χωρών και εκεί διαπιστώσαμε ότι ένα μητρώο νεοφυών επιχειρήσεων θα έλυνε τέτοιου είδους προβλήματα. Ωστόσο, αμέσως μόλις ξεκινήσαμε να συζητάμε την δημιουργία και λειτουργία του, διαπιστώσαμε ότι δεν θέλαμε να φτιάξουμε κάτι στατικό, αλλά κάτι πρωτοποριακό και δυναμικό. Έτσι εκτός από την επίσημη καταγραφή νεοφυών επιχειρήσεων το Elevate Greece μας προσφέρει μια ολοκληρωμένη χαρτογράφηση του οικοσυστήματος καινοτομίας της Ελλάδας κι όταν λέμε οικοσύστημα εννοούμε, τις νεοφυείς επιχειρήσεις, τις θερμοκοιτίδες, τους επιταχυντές, τις εταιρείες επιχειρηματικών κεφαλαίων, τα ερευνητικά κέντρα και τους τεχνοβλαστούς καθώς και τις επιχειρήσεις που επενδύουν σε Έρευνα και Καινοτομία.
Με τον τρόπο αυτό και μέσω του Elevate Greece παρακολουθούμε το οικοσύστημα βάσει συγκεκριμένων δεικτών απόδοσης ώστε να μπορούμε να δρομολογούμε στοχευμένες δράσεις και να βοηθάμε στην μεταξύ του δικτύωση.
Χάρη στη δημιουργία του, προχωρήσαμε την δράση ενίσχυσης της ρευστότητας των νεοφυών επιχειρήσεων που επλήγησαν από την πανδημία με την μορφή επιστρεπτέας προκαταβολής. Η δράση χρηματοδοτείται μέσω ΕΣΠΑ και ξεκινάμε ήδη τις πληρωμές, χρόνος ρεκόρ για θέματα ΕΣΠΑ. Επίσης βγάλαμε την νομοθεσία για τους Επενδυτικούς Αγγέλους (Angels Investors) που κάνει τις νεοφυείς επιχειρήσεις πιο ελκυστικές αφού τα φυσικά πρόσωπα που επενδύουν σε αυτές έχουν μία έκπτωση από το φορολογητέο εισόδημα της τάξης του 50% σε σχέση με την επένδυση που πραγματοποίησαν. Προχωρήσαμε επίσης στην νομοθέτηση μαζί με το υπουργείο Οικονομικών των stock options, ώστε να δώσουμε κίνητρα σε εργαζόμενους να αγοράσουν μετοχές των startups. Παράλληλα έχουμε θεσπίσει και τους επίσημους υποστηρικτές του Elevate Greece, στους οποίους συμμετέχουν τράπεζες και άλλες επιχειρήσεις και δίνουν από οικονομικά έπαθλα στα Βραβεία που ανακοινώσαμε πρόσφατα έως και εξειδικευμένα τραπεζικά προϊόντα, υπηρεσίες νέφους, πρόσβαση σε ένα παγκόσμιο δίκτυο καινοτομίας, υπηρεσίες mentoring κλπ.
Προσπαθούμε δηλαδή να έχουμε μία ολοκληρωμένη σχέση μεταξύ των νεοφυών επιχειρήσεων και όλων των παραγόντων που συνθέτουν το οικοσύστημα της καινοτομίας.
Όσον αφορά τώρα τα συμπεράσματα από το Mητρώο ξέρουμε σε ποιους τομείς είναι οι περισσότερες επιχειρήσεις δηλαδή σε Βιοεπιστήμες, Τουρισμό, Περιβάλλον, Αγροτεχνολογία, Διαφήμιση και Μεγάλα Δεδομένα.
Γνωρίζουμε επίσης ποιοι κλάδοι απασχολούν τους περισσότερους εργαζόμενους - Βιοεπιστήμες, Διαφήμιση, Ηλεκτρονικό Εμπόριο, Μεγάλα Δεδομένα, Τουρισμός και Ναυτιλιακά. Παράλληλα, έχουμε και δεδομένα με βάση τα γεωγραφικά κριτήρια. Από τα τελευταία βλέπουμε για παράδειγμα ότι 3 στις 4 νεοφυείς επιχειρήσεις εδράζονται στην περιφέρεια Αττικής, το οποίο αποτελεί υπερσυγκέντρωση, ακολουθεί η Κεντρική Μακεδονία με ποσοστό περίπου 15%, η Κρήτη και μετά η Δυτική Ελλάδα. Την ίδια στιγμή το ποσοστό στις υπόλοιπες περιφέρειες της χώρας είναι πολύ μικρό.
Για να το ανατρέψουμε αυτό, έχουμε ήδη ξεκινήσει έναν κύκλο επαφών με τις Περιφέρειες της χώρας για να δούμε πως μπορούμε να δώσουμε επιπλέον κίνητρα, όπως επιδότηση μέσω επιχειρησιακών προγραμμάτων, στις νεοφυείς επιχειρήσεις που θα αποφασίσουν να δημιουργήσουν την έδρα τους εκεί. Στόχος τον συζητήσεων είναι να βρούμε τρόπους για σωστή και έγκαιρη απορρόφηση των χρημάτων ώστε να μην επαναληφθούν φαινόμενα του παρελθόντος, όπου τα χρήματα επιστρέφονταν στην κεντρική κυβέρνηση.
Μιας και αναφερθήκατε στα Βραβεία για τις νεοφυείς επιχειρήσεις του Elevate Greece, η κατάθεση των αιτήσεων για τα οποία πρόσφατα πήρε παράταση, ήθελα να ρωτήσω πώς κινείται μέχρι στιγμής η συμμετοχή;
Έχουμε συμμετοχή, άλλωστε η παράταση δόθηκε γιατί πρόσφατα υποδεχτήκαμε στο Μητρώο άλλες 30 επιχειρήσεις και θελήσαμε να τους δώσουμε την ευκαιρία να συμμετάσχουν και αυτές.
Θα μπορούσε βέβαια να είναι ακόμα μεγαλύτερη, ωστόσο δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι είναι η πρώτη φορά που από την πλευρά του της πολιτείας δημιουργούνται τέτοια Βραβεία.
Νομίζω ότι εν τέλει η συμμετοχή θα είναι αρκετά μεγάλη επειδή αφενός είναι πολύ σημαντικά τα οικονομικά έπαθλα που συνοδεύουν τα Βραβεία - ανά βραβείο μπορεί να αγγίζουν και τις 50.000 ευρώ κι αφετέρου γιατί το δίκτυο των επιχειρήσεων που στηρίζει τον διαγωνισμό έχει μεγάλο αντίκτυπο. Στόχος μας είναι τα βραβεία να καθιερωθούν ως θεσμός, βοηθώντας με τον τρόπο αυτό και στην αναβάθμιση της ΔΕΘ (Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης).
- Πέρα από τις δράσεις του Ταμείου Ανάκαμψης, έχετε αναφέρει ότι ήδη καταρτίζετε σχέδια για τη νέα προγραμματική περίοδο του ΕΣΠΑ 2021-2027 αλλά και νέα εργαλεία ενίσχυσης της έρευνας, της καινοτομίας και της νεοφυούς επιχειρηματικότητας. Πόσα είναι τελικά τα κονδύλια που θα διατεθούν συνολικά προς αυτή την κατεύθυνση και ποια νέα χρηματοδοτικά εργαλεία σχεδιάζετε;
Από το Ταμείο Ανάκαμψης μας έχουν εγκρίνει γύρω στα 500 εκατ. ευρώ, για την αναβάθμιση των ερευνητικών υποδομών και κέντρων της χώρας, για μεταρρυθμίσεις υπέρ της έρευνας και του οικοσυστήματος καινοτομίας για τη στήριξη της βασικής αλλά και της εφαρμοσμένης έρευνας κ.ά. Το προανφερθέν σημαντικό ποσό είναι από το κομμάτι των επιδοτήσεων, όχι από αυτό των δανείων. Αυτό είναι ένα χρηματοδοτικό εργαλείο.
Από το ΕΣΠΑ τώρα, τη στιγμή που μιλάμε, τρέχουν δράσεις όπως η πρόσκληση που έχει βγει πρόσφατα για τα Γραφεία Μεταφοράς Τεχνολογίας, τα οποία θα στηριχτούν με 30 εκατ. ευρώ (15 εκατ. από το υπουργείο Ανάπτυξης και άλλα 15 εκατ. από το υπουργείο Παιδείας) για να συνδέσουν αποτελεσματικότερα την Έρευνα και την Καινοτομία με την Επιχειρηματικότητα, η δράση για τα Κέντρα Ικανοτήτων, για τους Συνεργατικούς Σχηματισμούς Καινοτομίας (Innovation Clusters) και πληρώνουμε επίσης και το κομμάτι του «Ερευνώ - Δημιουργώ - Καινοτομώ».
Θα πρέπει να πω εδώ ότι από το Ταμείο Ανάκαμψης σχεδιάζουμε μια αύξηση στο «Ερευνώ - Δημιουργώ - Καινοτομώ» της τάξης των 25 εκατ. ευρώ και παράλληλα χρηματοδοτούμε και την δράση Seal of Excellence (Σφραγίδα Αριστείας) που ήταν στο πλαίσιο του «Ερευνώ - Δημιουργώ - Καινοτομώ» και η οποία δεν είχε χρηματοδοτηθεί.
Τέλος, αρχίζουμε και σχεδιάζουμε το νέο ΕΣΠΑ, εντός του οποίου θα υπάρχει και νέα δράση «Ερευνώ - Δημιουργώ - Καινοτομώ», οι κύκλοι της οποίας θα ανακοινωθούν τους επόμενους μήνες και μάλιστα όλοι μαζί ώστε οι ενδιαφερόμενοι να μην βιαστούν να καταθέσουν τις προτάσεις τους είτε είναι ώριμες είτε όχι υπό τον φόβο ότι δεν θα υπάρξει νέα δράση. Και σε αυτή την περίπτωση θα είναι πολύ μεγάλο το ποσό, θέλουμε να πιστεύουμε ότι θα αγγίζει τα 500 εκατ. ευρώ και στόχος μας είναι να τρέξουμε πολύ πιο γρήγορα τις δράσεις σε σχέση με το παρελθόν.
- Δύο ακόμα βήματα για την ενίσχυση της εγχώριας καινοτομίας αποτελούν η Πολιτεία Καινοτομίας και το ThessΙΝΤΕC. Πώς προχωρά το χρονοδιάγραμμα για την υλοποίησή τους; Προσανατολίζεστε στην δημιουργία και άλλων τεχνολογικών πάρκων στη χώρα κι αν ναι σε ποιες περιοχές;
Όταν πριν από μερικά χρόνια, ως βουλευτής της αντιπολίτευσης της Νέας Δημοκρατίας επισκεπτόμουν ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, έβλεπα ότι σε κάθε θερμοκοιτίδα, επιταχυντή κλπ υπήρχαν και ελληνικές συμμετοχές. Έτσι γεννήθηκε το ερώτημα γιατί να μην μπορεί ένας Έλληνας που έχει μία καλή ιδέα να την υλοποίησει στη χώρα του. Με το που μου ανέθεσε ο πρωθυπουργός το χαρτοφυλάκιο της Έρευνας και Τεχνολογίας, ήδη από την πρώτη εβδομάδα, άρχισα να ψάχνω την κατάλληλη έκταση εντός Αττικής που θα μπορούσε να φιλοξενήσει κάτι τέτοιο. Βρήκα λοιπόν την έκταση επί της οδού Πειραιώς και ξεκινήσαμε την διαδικασία για να περάσει στην χρήση του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων. Συζητήσαμε για το ποια θα έπρεπε να είναι η διαδικασία ώστε να διαπιστώσουμε ότι υπάρχει ενδιαφέρον από την επιχειρηματική κοινότητα, καταρτίσαμε ένα πρώτο business plan, λύσαμε πλήθος γραφειοκρατικών ζητημάτων με συναρμόδια υπουργεία - υπουργείο Πολιτισμού, υπουργείο Οικονομικών, υπουργείο Υποδομών κ.ά. και πήραμε την έγκριση από την ειδική επιτροπή ΣΔΙΤ.
Έτσι σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, εντός του Δεκεμβρίου του 2020 και εν μέσω πανδημίας, ξεκινήσαμε τον Διεθνή Δημόσιο Διαγωνισμό για την δημιουργία της Πολιτείας Καινοτομίας, η πρώτη φάση του οποίου ολοκληρώθηκε πριν από ενάμιση περίπου μήνα. Έχουμε ήδη ολοκληρώσει την αξιολόγηση των τεσσάρων μη δεσμευτικών προσφορών, όπου και διαπιστώσαμε ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις και σύντομα θα ξεκινήσουμε την φάση του Ανταγωνιστικού Διαλόγου με τα τέσσερα σχήματα που έχουν δημιουργηθεί, για να οριστούν οι προϋποθέσεις και να περάσουμε στη επόμενη φάση του διαγωνισμού.
Ελπίζουμε ότι στις αρχές του νέου έτους θα έχουμε τον τελικό ανάδοχο ο οποίος και θα ξεκινήσει να κατασκευάζει το έργο. Το συγκεκριμένο έργο εκτιμάται ότι θα υπερβεί τα 100 εκατομμύρια ευρώ και σε αυτό θα εργάζονται πάνω από 2,5 χιλιάδες άνθρωποι. Γι’ αυτό και πιστεύουμε ότι θα γίνει σημείο αναφοράς για την Ελλάδα στα Βαλκάνια και την Δυτική Ευρώπη.
Όσον αφορά το ThessINTEC υπήρξε μια δέσμευση από πλευράς του Πρωθυπουργού στη ΔΕΘ το 2019. Εμένα που ανατέθηκε το πρότζεκτ λίγους μήνες αργότερα, στις αρχές του 2020. Και σε αυτή την περίπτωση έπρεπε να βοηθήσουμε με όλα τα νομοθετικά και γραφειοκρατικά ζητήματα τα οποία υπήρχαν. Πλέον έχουμε λύσει την συντριπτική πλειοψηφία των προσκομμάτων, μας μένουν μόνο κάποια ζητήματα με το υπουργείο Περιβάλλοντος και έχουμε εξασφαλίσει και σημαντική χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης, η οποία θα μπορέσει να στηρίξει ένα τμήμα του έργου. Παράλληλα το ΕΚΕΤΑ στη Θεσσαλονίκη θα χρηματοδοτήσει τις νέες υποδομές του ThessINTEC, πάλι μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης. Άρα μιλάμε για ένα έργο με δυναμική προοπτική που έχει σε σημαντικό βαθμό εξασφαλισμένη μια χρηματοδότηση για να μπορέσει να αποκτήσει σάρκα και οστά. Ξέρω ότι γίνεται προσπάθεια από την ThessINTEC AE για να προσελκύσει και χρήματα από τον ιδιωτικό τομέα και ήδη έχει εξασφαλιστεί ένα σημαντικό ποσό.
Άρα κι εκεί προχωράμε καλά.
Όσον αφορά τα άλλα κέντρα καινοτομίας, κοιτάζουμε και σε άλλες περιοχές, με πρώτο μας μέλημα όμως να εντοπίσουμε οικονομικά βιώσιμα πρότζεκτ σε περιοχές που υπάρχει μια κρίσιμη μάζα καινοτομίας και νεοφυών επιχειρήσεων αλλά και ικανοποιητικός πληθυσμός. Δεν μπορούμε να πούμε αυτή τη στιγμή ότι θα δημιουργηθούν Κέντρα Καινοτομίας σε όλη την Επικράτεια, δεν είναι αυτός ο στόχος. Σε κάποιες περιοχές της χώρας όμως, ξεκινώντας από αυτές όπου υπάρχει αποδεδειγμένα ένα σημαντικό οικοσύστημα καινοτομίας, αυτό το κενό θα θέλαμε να το γεμίσουμε. Πρώτα όμως θα πρέπει να δούμε πως λειτουργούν τα δύο μεγάλα πρότζεκτ που προαναφέρθηκαν για να προχωρήσουμε.
(συνεχίζεται)
Η Ελλάδα έχει μπει για τα καλά στο ραντάρ των επενδυτών - Eπιπλέον κονδύλια στο «Ερευνώ-Δημιουργώ-Καινοτομώ»
Η Ελλάδα έχει μπει για τα καλά στο ραντάρ των διεθνών επενδυτών ανέφερε σε συνέντευξή του στο insider.gr ο υφυπουργός Ανάπτυξης κι Επενδύσεων, υπεύθυνος για τον τομέα της Έρευνας και της Τεχνολογίας, κ. Χρίστος Δήμας, προσθέτοντας μάλιστα ότι το επόμενο διάστημα δεν αποκλείεται να δούμε ακόμα περισσότερες επενδύσεις ξένων εταιρειών υψηλής τεχνολογίας στη χώρα μας.
Αναφερθείς στα χρηματοδοτικά εργαλεία που αναμένεται να διατεθούν για την ενίσχυση της Έρευνας και της Καινοτομίας στη χώρα ο κ. Δήμας σημείωσε ότι ο προϋπολογισμός της ενιαίας δράσης «Ερευνώ – Δημιουργώ – Καινοτομώ» θα ενισχυθεί με επιπλέον 25 εκατ. ευρώ ενώ θα προχωρήσει και η Πράξη Seal of Excellence (Σφραγίδα Αριστείας) που αφορά στη χρηματοδότηση προτάσεων που πέρασαν το κατώφλι βαθμολογίας του SME Instrument του Horizon 2020 της Ε.Ε., δηλαδή έλαβαν τη «Σφραγίδα Αριστείας» (Seal of Excellence) ως ιδιαίτερα καινοτόμες προτάσεις, αλλά δεν χρηματοδοτήθηκαν λόγω εξαντλήσεως των διαθέσιμων κονδυλίων.
Η ενίσχυση του κλάδου βέβαια δεν σταματά εκεί, αφού όπως εξήγησε ο υφυπουργός πέρα από τα χρηματοδοτικά εργαλεία που έχουν δημιουργηθεί αλλά και τις επιδοτήσεις του Ταμείου Ανάκαμψης οι οποίες θα φτάνουν τα 500 εκατ. ευρώ, ετοιμάζονται και πρόσθετα κίνητρα ενίσχυσης της νεοφυούς επιχειρηματικότητας μερικά εκ των οποίων θα αφορούν και την Περιφέρεια. Παράλληλα και στο νέο ΕΣΠΑ θα υπάρχει νέα δράση «Ερευνώ, Δημιουργώ, Καινοτομώ», ο προϋπολογισμός των κύκλων της οποίας εκτιμάται ότι θα ανέλθει στα 500 εκατ. ευρώ.
Φιλόδοξος στόχος όλων των παραπάνω είναι να καταστεί η Ελλάδα κόμβος Καινοτομίας στην νοτιοανατολική Ευρώπη, όπως σημείωσε ο υπουργός. Στόχος που θα μπορούσε να επιτευχθεί, όπως εξήγησε, χάρη στο οικοσύστημα νεοφυούς επιχειρηματικότητας που ενισχύεται σημαντικά το τελευταίο διάστημα, μέσω διαφόρων πρωτοβουλιών όπως το Elevate Greece αλλά και χάρη στα κέντρα καινοτομίας (Πολιτεία Καινοτομίας και ThessINTEC), τα οποία προχωρούν βάσει χρονοδιαγράμματος και σύντομα θα περάσουν στην επόμενη φάση της υλοποίησής τους.
Επιπλέον, με τις συνδυασμένες προαναφερθείσες δράσεις, η χώρα θα κερδίσει «πόντους» σε ανταγωνιστικότητα και θα δημιουργήσει ποιοτικές θέσεις εργασίας ώστε μέσα σε πέντε χρόνια να μπορεί «να κρατά τους Έλληνες επιστήμονες και επιχειρηματίες στην χώρα αλλά και να προσελκύει ανθρώπους από την ευρύτερη γειτονιά της που αποδεδειγμένα μπορούν να παράξουν πλούτο» όπως ανέφερε ο κ. Δήμας.
-Έχετε αναφέρει ότι το Elevate Greece είναι ένα πολύτιμο εργαλείο για να χαρτογραφήσετε το οικοσύστημα της νεοφυούς επιχειρηματικότητας και τις ανάγκες του. Ποια τα συμπεράσματα της χαρτογράφησης αυτής, από την μέχρι σήμερα λειτουργία του Μητρώου και ποιες οι αποφάσεις που έχετε πάρει με βάση τα συμπεράσματα αυτά;
Το Elevate Greece έχει ως στόχο την επίσημη κι αξιόπιστη καταγραφή των νεοφυών επιχειρήσεων. Θέλω να σας θυμίσω ότι μέχρι πρότινος η ελληνική πολιτεία δεν γνώριζε πόσες νεοφυείς επιχειρήσεις υπάρχουν, σε ποιους τομείς δραστηριοποιούνται, πόσους εργαζόμενους απασχολούν, τι κύκλο εργασιών κάνουν, πόσες χρηματοδοτήσεις έχουν πάρει. Δεν είχαμε δηλαδή καθόλου στοιχεία για το οικοσύστημα καινοτομίας. Εξαιτίας αυτού δεν ήταν εύκολο να υλοποιήσουμε μια αποτελεσματική πολιτική γιατί στην πραγματικότητα δεν ξέραμε σε ποιους απευθυνόμασταν. Για το λόγο αυτό αρχίσαμε να βλέπουμε τις βέλτιστες πρακτικές άλλων χωρών και εκεί διαπιστώσαμε ότι ένα μητρώο νεοφυών επιχειρήσεων θα έλυνε τέτοιου είδους προβλήματα. Ωστόσο, αμέσως μόλις ξεκινήσαμε να συζητάμε την δημιουργία και λειτουργία του, διαπιστώσαμε ότι δεν θέλαμε να φτιάξουμε κάτι στατικό, αλλά κάτι πρωτοποριακό και δυναμικό. Έτσι εκτός από την επίσημη καταγραφή νεοφυών επιχειρήσεων το Elevate Greece μας προσφέρει μια ολοκληρωμένη χαρτογράφηση του οικοσυστήματος καινοτομίας της Ελλάδας κι όταν λέμε οικοσύστημα εννοούμε, τις νεοφυείς επιχειρήσεις, τις θερμοκοιτίδες, τους επιταχυντές, τις εταιρείες επιχειρηματικών κεφαλαίων, τα ερευνητικά κέντρα και τους τεχνοβλαστούς καθώς και τις επιχειρήσεις που επενδύουν σε Έρευνα και Καινοτομία.
Με τον τρόπο αυτό και μέσω του Elevate Greece παρακολουθούμε το οικοσύστημα βάσει συγκεκριμένων δεικτών απόδοσης ώστε να μπορούμε να δρομολογούμε στοχευμένες δράσεις και να βοηθάμε στην μεταξύ του δικτύωση.
Χάρη στη δημιουργία του, προχωρήσαμε την δράση ενίσχυσης της ρευστότητας των νεοφυών επιχειρήσεων που επλήγησαν από την πανδημία με την μορφή επιστρεπτέας προκαταβολής. Η δράση χρηματοδοτείται μέσω ΕΣΠΑ και ξεκινάμε ήδη τις πληρωμές, χρόνος ρεκόρ για θέματα ΕΣΠΑ. Επίσης βγάλαμε την νομοθεσία για τους Επενδυτικούς Αγγέλους (Angels Investors) που κάνει τις νεοφυείς επιχειρήσεις πιο ελκυστικές αφού τα φυσικά πρόσωπα που επενδύουν σε αυτές έχουν μία έκπτωση από το φορολογητέο εισόδημα της τάξης του 50% σε σχέση με την επένδυση που πραγματοποίησαν. Προχωρήσαμε επίσης στην νομοθέτηση μαζί με το υπουργείο Οικονομικών των stock options, ώστε να δώσουμε κίνητρα σε εργαζόμενους να αγοράσουν μετοχές των startups. Παράλληλα έχουμε θεσπίσει και τους επίσημους υποστηρικτές του Elevate Greece, στους οποίους συμμετέχουν τράπεζες και άλλες επιχειρήσεις και δίνουν από οικονομικά έπαθλα στα Βραβεία που ανακοινώσαμε πρόσφατα έως και εξειδικευμένα τραπεζικά προϊόντα, υπηρεσίες νέφους, πρόσβαση σε ένα παγκόσμιο δίκτυο καινοτομίας, υπηρεσίες mentoring κλπ.
Προσπαθούμε δηλαδή να έχουμε μία ολοκληρωμένη σχέση μεταξύ των νεοφυών επιχειρήσεων και όλων των παραγόντων που συνθέτουν το οικοσύστημα της καινοτομίας.
Όσον αφορά τώρα τα συμπεράσματα από το Mητρώο ξέρουμε σε ποιους τομείς είναι οι περισσότερες επιχειρήσεις δηλαδή σε Βιοεπιστήμες, Τουρισμό, Περιβάλλον, Αγροτεχνολογία, Διαφήμιση και Μεγάλα Δεδομένα.
Γνωρίζουμε επίσης ποιοι κλάδοι απασχολούν τους περισσότερους εργαζόμενους - Βιοεπιστήμες, Διαφήμιση, Ηλεκτρονικό Εμπόριο, Μεγάλα Δεδομένα, Τουρισμός και Ναυτιλιακά. Παράλληλα, έχουμε και δεδομένα με βάση τα γεωγραφικά κριτήρια. Από τα τελευταία βλέπουμε για παράδειγμα ότι 3 στις 4 νεοφυείς επιχειρήσεις εδράζονται στην περιφέρεια Αττικής, το οποίο αποτελεί υπερσυγκέντρωση, ακολουθεί η Κεντρική Μακεδονία με ποσοστό περίπου 15%, η Κρήτη και μετά η Δυτική Ελλάδα. Την ίδια στιγμή το ποσοστό στις υπόλοιπες περιφέρειες της χώρας είναι πολύ μικρό.
Για να το ανατρέψουμε αυτό, έχουμε ήδη ξεκινήσει έναν κύκλο επαφών με τις Περιφέρειες της χώρας για να δούμε πως μπορούμε να δώσουμε επιπλέον κίνητρα, όπως επιδότηση μέσω επιχειρησιακών προγραμμάτων, στις νεοφυείς επιχειρήσεις που θα αποφασίσουν να δημιουργήσουν την έδρα τους εκεί. Στόχος τον συζητήσεων είναι να βρούμε τρόπους για σωστή και έγκαιρη απορρόφηση των χρημάτων ώστε να μην επαναληφθούν φαινόμενα του παρελθόντος, όπου τα χρήματα επιστρέφονταν στην κεντρική κυβέρνηση.
Μιας και αναφερθήκατε στα Βραβεία για τις νεοφυείς επιχειρήσεις του Elevate Greece, η κατάθεση των αιτήσεων για τα οποία πρόσφατα πήρε παράταση, ήθελα να ρωτήσω πώς κινείται μέχρι στιγμής η συμμετοχή;
Έχουμε συμμετοχή, άλλωστε η παράταση δόθηκε γιατί πρόσφατα υποδεχτήκαμε στο Μητρώο άλλες 30 επιχειρήσεις και θελήσαμε να τους δώσουμε την ευκαιρία να συμμετάσχουν και αυτές.
Θα μπορούσε βέβαια να είναι ακόμα μεγαλύτερη, ωστόσο δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι είναι η πρώτη φορά που από την πλευρά του της πολιτείας δημιουργούνται τέτοια Βραβεία.
Νομίζω ότι εν τέλει η συμμετοχή θα είναι αρκετά μεγάλη επειδή αφενός είναι πολύ σημαντικά τα οικονομικά έπαθλα που συνοδεύουν τα Βραβεία - ανά βραβείο μπορεί να αγγίζουν και τις 50.000 ευρώ κι αφετέρου γιατί το δίκτυο των επιχειρήσεων που στηρίζει τον διαγωνισμό έχει μεγάλο αντίκτυπο. Στόχος μας είναι τα βραβεία να καθιερωθούν ως θεσμός, βοηθώντας με τον τρόπο αυτό και στην αναβάθμιση της ΔΕΘ (Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης).
- Πέρα από τις δράσεις του Ταμείου Ανάκαμψης, έχετε αναφέρει ότι ήδη καταρτίζετε σχέδια για τη νέα προγραμματική περίοδο του ΕΣΠΑ 2021-2027 αλλά και νέα εργαλεία ενίσχυσης της έρευνας, της καινοτομίας και της νεοφυούς επιχειρηματικότητας. Πόσα είναι τελικά τα κονδύλια που θα διατεθούν συνολικά προς αυτή την κατεύθυνση και ποια νέα χρηματοδοτικά εργαλεία σχεδιάζετε;
Από το Ταμείο Ανάκαμψης μας έχουν εγκρίνει γύρω στα 500 εκατ. ευρώ, για την αναβάθμιση των ερευνητικών υποδομών και κέντρων της χώρας, για μεταρρυθμίσεις υπέρ της έρευνας και του οικοσυστήματος καινοτομίας για τη στήριξη της βασικής αλλά και της εφαρμοσμένης έρευνας κ.ά. Το προανφερθέν σημαντικό ποσό είναι από το κομμάτι των επιδοτήσεων, όχι από αυτό των δανείων. Αυτό είναι ένα χρηματοδοτικό εργαλείο.
Από το ΕΣΠΑ τώρα, τη στιγμή που μιλάμε, τρέχουν δράσεις όπως η πρόσκληση που έχει βγει πρόσφατα για τα Γραφεία Μεταφοράς Τεχνολογίας, τα οποία θα στηριχτούν με 30 εκατ. ευρώ (15 εκατ. από το υπουργείο Ανάπτυξης και άλλα 15 εκατ. από το υπουργείο Παιδείας) για να συνδέσουν αποτελεσματικότερα την Έρευνα και την Καινοτομία με την Επιχειρηματικότητα, η δράση για τα Κέντρα Ικανοτήτων, για τους Συνεργατικούς Σχηματισμούς Καινοτομίας (Innovation Clusters) και πληρώνουμε επίσης και το κομμάτι του «Ερευνώ - Δημιουργώ - Καινοτομώ».
Θα πρέπει να πω εδώ ότι από το Ταμείο Ανάκαμψης σχεδιάζουμε μια αύξηση στο «Ερευνώ - Δημιουργώ - Καινοτομώ» της τάξης των 25 εκατ. ευρώ και παράλληλα χρηματοδοτούμε και την δράση Seal of Excellence (Σφραγίδα Αριστείας) που ήταν στο πλαίσιο του «Ερευνώ - Δημιουργώ - Καινοτομώ» και η οποία δεν είχε χρηματοδοτηθεί.
Τέλος, αρχίζουμε και σχεδιάζουμε το νέο ΕΣΠΑ, εντός του οποίου θα υπάρχει και νέα δράση «Ερευνώ - Δημιουργώ - Καινοτομώ», οι κύκλοι της οποίας θα ανακοινωθούν τους επόμενους μήνες και μάλιστα όλοι μαζί ώστε οι ενδιαφερόμενοι να μην βιαστούν να καταθέσουν τις προτάσεις τους είτε είναι ώριμες είτε όχι υπό τον φόβο ότι δεν θα υπάρξει νέα δράση. Και σε αυτή την περίπτωση θα είναι πολύ μεγάλο το ποσό, θέλουμε να πιστεύουμε ότι θα αγγίζει τα 500 εκατ. ευρώ και στόχος μας είναι να τρέξουμε πολύ πιο γρήγορα τις δράσεις σε σχέση με το παρελθόν.
- Δύο ακόμα βήματα για την ενίσχυση της εγχώριας καινοτομίας αποτελούν η Πολιτεία Καινοτομίας και το ThessΙΝΤΕC. Πώς προχωρά το χρονοδιάγραμμα για την υλοποίησή τους; Προσανατολίζεστε στην δημιουργία και άλλων τεχνολογικών πάρκων στη χώρα κι αν ναι σε ποιες περιοχές;
Όταν πριν από μερικά χρόνια, ως βουλευτής της αντιπολίτευσης της Νέας Δημοκρατίας επισκεπτόμουν ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, έβλεπα ότι σε κάθε θερμοκοιτίδα, επιταχυντή κλπ υπήρχαν και ελληνικές συμμετοχές. Έτσι γεννήθηκε το ερώτημα γιατί να μην μπορεί ένας Έλληνας που έχει μία καλή ιδέα να την υλοποίησει στη χώρα του. Με το που μου ανέθεσε ο πρωθυπουργός το χαρτοφυλάκιο της Έρευνας και Τεχνολογίας, ήδη από την πρώτη εβδομάδα, άρχισα να ψάχνω την κατάλληλη έκταση εντός Αττικής που θα μπορούσε να φιλοξενήσει κάτι τέτοιο. Βρήκα λοιπόν την έκταση επί της οδού Πειραιώς και ξεκινήσαμε την διαδικασία για να περάσει στην χρήση του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων. Συζητήσαμε για το ποια θα έπρεπε να είναι η διαδικασία ώστε να διαπιστώσουμε ότι υπάρχει ενδιαφέρον από την επιχειρηματική κοινότητα, καταρτίσαμε ένα πρώτο business plan, λύσαμε πλήθος γραφειοκρατικών ζητημάτων με συναρμόδια υπουργεία - υπουργείο Πολιτισμού, υπουργείο Οικονομικών, υπουργείο Υποδομών κ.ά. και πήραμε την έγκριση από την ειδική επιτροπή ΣΔΙΤ.
Έτσι σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, εντός του Δεκεμβρίου του 2020 και εν μέσω πανδημίας, ξεκινήσαμε τον Διεθνή Δημόσιο Διαγωνισμό για την δημιουργία της Πολιτείας Καινοτομίας, η πρώτη φάση του οποίου ολοκληρώθηκε πριν από ενάμιση περίπου μήνα. Έχουμε ήδη ολοκληρώσει την αξιολόγηση των τεσσάρων μη δεσμευτικών προσφορών, όπου και διαπιστώσαμε ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις και σύντομα θα ξεκινήσουμε την φάση του Ανταγωνιστικού Διαλόγου με τα τέσσερα σχήματα που έχουν δημιουργηθεί, για να οριστούν οι προϋποθέσεις και να περάσουμε στη επόμενη φάση του διαγωνισμού.
Ελπίζουμε ότι στις αρχές του νέου έτους θα έχουμε τον τελικό ανάδοχο ο οποίος και θα ξεκινήσει να κατασκευάζει το έργο. Το συγκεκριμένο έργο εκτιμάται ότι θα υπερβεί τα 100 εκατομμύρια ευρώ και σε αυτό θα εργάζονται πάνω από 2,5 χιλιάδες άνθρωποι. Γι’ αυτό και πιστεύουμε ότι θα γίνει σημείο αναφοράς για την Ελλάδα στα Βαλκάνια και την Δυτική Ευρώπη.
Όσον αφορά το ThessINTEC υπήρξε μια δέσμευση από πλευράς του Πρωθυπουργού στη ΔΕΘ το 2019. Εμένα που ανατέθηκε το πρότζεκτ λίγους μήνες αργότερα, στις αρχές του 2020. Και σε αυτή την περίπτωση έπρεπε να βοηθήσουμε με όλα τα νομοθετικά και γραφειοκρατικά ζητήματα τα οποία υπήρχαν. Πλέον έχουμε λύσει την συντριπτική πλειοψηφία των προσκομμάτων, μας μένουν μόνο κάποια ζητήματα με το υπουργείο Περιβάλλοντος και έχουμε εξασφαλίσει και σημαντική χρηματοδότηση από το Ταμείο Ανάκαμψης, η οποία θα μπορέσει να στηρίξει ένα τμήμα του έργου. Παράλληλα το ΕΚΕΤΑ στη Θεσσαλονίκη θα χρηματοδοτήσει τις νέες υποδομές του ThessINTEC, πάλι μέσω του Ταμείου Ανάκαμψης. Άρα μιλάμε για ένα έργο με δυναμική προοπτική που έχει σε σημαντικό βαθμό εξασφαλισμένη μια χρηματοδότηση για να μπορέσει να αποκτήσει σάρκα και οστά. Ξέρω ότι γίνεται προσπάθεια από την ThessINTEC AE για να προσελκύσει και χρήματα από τον ιδιωτικό τομέα και ήδη έχει εξασφαλιστεί ένα σημαντικό ποσό.
Άρα κι εκεί προχωράμε καλά.
Όσον αφορά τα άλλα κέντρα καινοτομίας, κοιτάζουμε και σε άλλες περιοχές, με πρώτο μας μέλημα όμως να εντοπίσουμε οικονομικά βιώσιμα πρότζεκτ σε περιοχές που υπάρχει μια κρίσιμη μάζα καινοτομίας και νεοφυών επιχειρήσεων αλλά και ικανοποιητικός πληθυσμός. Δεν μπορούμε να πούμε αυτή τη στιγμή ότι θα δημιουργηθούν Κέντρα Καινοτομίας σε όλη την Επικράτεια, δεν είναι αυτός ο στόχος. Σε κάποιες περιοχές της χώρας όμως, ξεκινώντας από αυτές όπου υπάρχει αποδεδειγμένα ένα σημαντικό οικοσύστημα καινοτομίας, αυτό το κενό θα θέλαμε να το γεμίσουμε. Πρώτα όμως θα πρέπει να δούμε πως λειτουργούν τα δύο μεγάλα πρότζεκτ που προαναφέρθηκαν για να προχωρήσουμε.
(συνεχίζεται)
Αφήστε ένα σχόλιο