HELLENEN POLKA: Η Πρωτοχρονιάτικη Συναυλία της Φιλαρμονικής Λουτρακίου, αφιερωμένη στον Νικόλαο Δούμπα! φ.1770

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΩΜΑΤΕΙΑΚΗ ΕΠΙΦΥΛΛΙΔΑ

HELLENEN POLKA

Γράφει - Επιμελείται Εύη Κοκκίνου - Κελλάρη*

Η Πρωτοχρονιάτικη Συναυλία της Φιλαρμονικής Λουτρακίου, αφιερωμένη στον Νικόλαο Δούμπα!

Η Φιλαρμονική Λουτρακίου για μία ακόμη Πρωτοχρονιά φιλοδοξεί να καταπλήξει το φιλόμουσο κοινό με την υψηλού καλλιτεχνικού επιπέδου δουλειά του μαέστρου της, Πελοπίδα Μαυρόπουλου, και των μουσικών της, οι οποίοι με εργατικότητα, μεθοδικότητα, πείσμα και υπομονή, χρόνο με τον χρόνο, γίνονται όλο και καλύτεροι φέρνοντας τη Βιέννη στο Λουτράκι…!

Φέτος, για την Πρωτοχρονιάτικη Συναυλία που θα γίνει στο Αλεξάνδρειο Συνεδριακό Κέντρο την Πέμπτη, 30 Δεκεμβρίου, στις 8:00μ.μ., επιλέχθηκε ρεπερτόριο με έργα των Johann Strauss και Johannes Brams, προσωπικών φίλων και συνεργατών του Νικολάου Δούμπα, στον οποίο είναι αφιερωμένη η συναυλία. Διάσημες συνθέσεις της δυναστείας των Strauss, έργα τα οποία εκείνη την εποχή αφιέρωσαν στον Δούμπα ο Johan Strauss (Γαλάζιος Δούναβης, Neu Wien, Hellenen Polka) και ο Anton Kraal (Dumba March), οι Ουγγρικοί χοροί Νο1 και Νο5 του Johannes Brahms και το March Militaire του Franz Schubert, θα ακουσθούν από την Φιλαρμονική, ενώ ο Αλέξης Κωστάλας , άοκνος συνεργάτης της Φιλαρμονικής επί πολλά έτη, θα μεταλαμπαδεύει τις πολύτιμες γνώσεις του στο κοινό.

Η συναυλία τέθηκε υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού , της επιτροπής Greece 2021 και της Αυστριακής Πρεσβείας λόγω του εορτασμού των 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση, ενώ η Φιλαρμονική συνεχίζει τον εορτασμό των 60ών γενεθλίων της.

Ο συμβολικός τίτλος Hellenen Polka οφείλεται στην ομότιτλη πόλκα του Johan Strauss υιού. Ήταν γνωστό στα σαλόνια της Βιέννης του 19ου αι. ότι ο διάσημος Γιόχαν Στράους υιός τις Απόκριες πήγαινε από χορό σε χορό και για να προλάβει όλες τις προσκλήσεις και να διευθύνει τις εκεί ορχήστρες, η παρουσία του σε κάθε χορό ήταν ολιγόλεπτη. Παρά ταύτα στις 8 Φεβρουαρίου 1858 είχε κληθεί στον χορό του ελληνικής καταγωγής βαρώνου, Σίμωνα Σίνα (1810-1876), Εθνικού Ευεργέτη της χώρας μας, και ο Στράους, όχι μόνο παρέστη, αλλά συνέθεσε για την περίσταση την Πόλκα των Ελλήνων (Πηγή: https://www.sansimera.gr/articles/540).

Ποιος είναι, όμως, ο Νικόλαος Δούμπας, τον οποίο τιμά η Φιλαρμονική;

Πρόκειται για τον μεγάλο προστάτη των τεχνών του δεύτερου μισού του 19ου αιώνα Έλληνα από τη Μακεδονία ( 1830-1900 ), ο οποίος μεγαλούργησε στη Βιέννη ως επιχειρηματίας ευεργετώντας την πόλη με λαμπρά έργα και στηρίζοντας τους σημαντικότερους μουσουργούς του καιρού του.

Υπήρξε από τους βασικούς χορηγούς του Μεγάρου Μουσικής της Βιέννης και έδρας της Φιλαρμονικής Ορχήστρας της πόλης, Wiener Musikverein, δημιουργίας του Δανού Θεόφιλου Χάνσεν που εγκαινιάστηκε στις 6 Ιανουαρίου 1870 , με την καλύτερη σε ακουστική στον κόσμο αίθουσα συναυλιών, όπου κάθε Πρωτοχρονιά απολαμβάνουμε τη συναυλία της Φιλαρμονικής της Βιέννης . Επίσης ήταν βασικός χορηγός της κατασκευής της νεογοτθικής Εκκλησίας του Τάματος αλλά και της αποκατάστασης του Καθεδρικού του Αγίου Στεφάνου. Ο Νικόλαος Δούμπας ήταν προσωπικός φίλος του Ρίχαρντ Βάγκνερ, του Γιόχαν Στράους -το διάσημο βαλς του Στράους «Γαλάζιος Δούναβης» πρωτοπαρουσιάστηκε στην εξοχική του κατοικία- και του Γιοχάνες Μπραμς . Χάρις στον Δούμπα αναδείχθηκαν και καθιερώθηκαν οι ζωγράφοι Χανς Μάκαρτ και Γκούσταφ Κλιμτ , ενώ σε αυτόν οφείλουμε τη διάσωση των έργων του μεγάλου Βιεννέζου συνθέτη Frantz Schubert.

Αποτελεί ίσως την ιστορικότερη μορφή του ελληνισμού στην κοσμοπολίτικη Βιέννη της εποχής, αφήνοντας ως παρακαταθήκη μεγάλα έργα-χορηγίες και την Ελληνικότητά του .

Γιος του αυτοδημιούργητου Στέργιου Δούμπα , ο οποίος ήρθε στη Βιέννη το 1817 από τη σημερινή Βλάστη της Κοζάνης για να δουλέψει ως υπηρέτης πριν αναδειχθεί σε μεγάλο έμπορο της πρωτεύουσας των Αψβούργων (εμπόριο βαμβακιού/κλωστοϋφαντουργεία κ.α.) και μεγάλο ευεργέτη, ο Νικόλαος ακολούθησε την επιχειρηματική και φιλανθρωπική δράση του πατέρα του. Συνέχισε τις δωρεές και τις αγαθοεργίες σε Αυστρία και Ελλάδα την εποχή, που η Βιέννη του 1867-πρωτεύουσα των Αψβούργων, γνώριζε μεγάλη άνθιση. Η μεγαλοαστική τάξη των εμπόρων και των επιχειρηματιών διαγωνιζόταν σε πλούτη και μεγαλεία και ο Δούμπας διακρίθηκε ανάμεσά τους.

Η Βιέννη του χρωστά σπανιότατα μουσικά χειρόγραφα της συλλογής του, χώρους συναυλιών, αλλά και σπουδαία κτήρια που αναμόρφωσαν το αρχιτεκτονικό αστικό τοπίο.

Ο ίδιος ο Φραγκίσκος Ιωσήφ Α’ μετά την περίφημη επανάσταση του 1848, θέλοντας να γκρεμίσει τα τείχη της Βιέννης φτιάχνοντας στη θέση τους την περιφερειακή οδό της πόλης, ζήτησε βοήθεια από τον Δούμπα χρίζοντάς τον μέλος της επιτροπής διαχείρισης του προγράμματος επέκτασης της πόλης, αλλά και προσωπικό σύμβουλό του. Ο Νικόλαος ανέλαβε ενεργό ρόλο στην πολιτική σκηνή της Αυστρίας όντας μάλιστα βασικός εισηγητής του προϋπολογισμού των εξωτερικών υποθέσεων όλης της αυτοκρατορίας.

Ο Νικόλαος διατήρησε άσβεστο τόσο τον ελληνισμό όσο και την ορθόδοξη πίστη αποτελώντας μεγάλο κεφάλαιο για την Αυστρία, εργαζόμενος, όμως, και για την Ελλάδα που αγαπούσε… Υπήρξε συμπαραστάτης των απόδημων Ελλήνων, αλλά συνεισέφερε και στην Ελλάδα, εργαζόμενος συχνά με τον Χαρίλαο Τρικούπη. Λίγο πριν από τον θάνατό του το 1900, κληροδότησε 30.000 φράγκα, ποσό αστρονομικό για την εποχή, στο Νοσοκομείο Σερρών αλλά και πολλά φιορίνια στο Δημοτικό Σχολείο της ιδιαίτερης πατρίδας του, Βλάστης.
  

Ο Νικόλαος Δούμπας στο γραφείο του

Διακρινόμενος για τις φιλελεύθερες πεποιθήσεις του, απέρριψε ευγενικά την πρόταση του αυτοκράτορα, Φραγκίσκου Ιωσήφ, να τιμηθεί με τον Σταυρό των Ιπποτών και λάβει τίτλο ευγενείας, όπως είχε κάνει παλιότερα και ο πατέρας του.

Απεβίωσε αιφνιδίως στις 23 Μαρτίου 1900 στη Βουδαπέστη πιθανότατα από έμφραγμα. Δύο ημέρες αργότερα η σορός του μεταφέρθηκε στη Βιέννη. Όλες οι σημαίες των δημόσιων κτηρίων κυμάτιζαν μεσίστιες και χιλιάδες κόσμου έσπευσαν στην ορθόδοξη Εκκλησία της Αγίας Τριάδας στις 27 Μαρτίου. Ενταφιάστηκε στον οικογενειακό τάφο στο ελληνικό τμήμα του νεκροταφείου, αλλά το 1903 η σορός του εναποτέθηκε σε άκρως τιμητική θέση, δίπλα στους τάφους των Μπραμς και Στράους. (Πηγή: Ειρήνη Αϊβαλιώτου/catisart.gr, 3.1.2021)

Η Οδός Καλλιτεχνών που έφερε το σπουδαιότερο έργο του Δούμπα, το Μέγαρο Μουσικής της Βιέννης, πέντε ημέρες μετά τον θάνατό του μετονομάστηκε σε «Οδό Δούμπα» , ως ένδειξη «εκτίμησης των μεγάλων προσφορών του εκλιπόντος»…

Τα εισιτήρια για τη συναυλία θα διατίθενται ηλεκτρονικά μέσω της Ticket Services από το Σάββατο, 11 Δεκεμβρίου 2021 ( Τιμή εισιτηρίου: 10 ευρώ), ενώ η είσοδος επιτρέπεται μόνο με την επίδειξη πιστοποιητικού εμβολιασμού ή νόσησης, σύμφωνα με τα έως σήμερα προβλεπόμενα.

Η Φιλαρμονική Λουτρακίου «τολμά» να τιμήσει το μεγάλο έργο του Ανδρός κι εμείς ευχόμαστε Καλή Επιτυχία, με την πεποίθηση ότι θα τα καταφέρει περίφημα!

* Η Εύη Κοκκίνου-Κελλάρη είναι Δικηγόρος Διαμεσολαβήτρια 

Msc στη Διοίκηση Τουριστικών Επιχειρήσεων 

Απ. Παύλου 40 Κόρινθος 

τηλ. 27410 84568 6944964225 

email: ekokklaw@otenet.gr