ΕΛΛΗΝΟΤΟΥΡΚΙΚΗ ΚΡΙΣΗ 15 (Φ. 1834)

 Οι Δάσκαλοι του Γένους Ρήγας
Φεραίος και Αδαμάντιος Κοραής Β' 

Ανάμεσα στους δασκάλους του Γένους, όπως προαναφέραμε στο προηγούμενο τεύχος, ξεχωρίζουν για τη δράση τους ο λόγιος επανα­στάτης Ρήγας Φεραίος ο Βελεστινλής και ο Αδαμάντιος Κοραής, ένας Έλληνας φιλόλογος φημισμένος ακόμη και στην Ευρώπη.

Ο Ρήγας, γιος εμπόρου, γεν­νήθηκε το 1757 στο Βελεστίνο της Θεσσαλίας, το οποίο στην αρχαιότητα ονομαζό­ταν Φερές. Νεαρός ακόμη, μπήκε στην υπηρεσία των Φαναριωτών στην Κωνστα­ντινούπολη και έπειτα μετανάστευσε στο Βουκουρέ­στι, ως γραμματέας του η­γεμόνα της Βλαχίας. Εκεί ε­πηρεάστηκε από τις ευρω­παϊκές ριζοσπαστικές ιδέ­ες, κάνοντας κύριο στόχο του την απελευθέρωση της πατρίδας. Το 1790 ταξίδεψε στη Βιέννη. 

 

Το συγγραφικό και εκδοτι­κό του έργο είναι μεγάλο. Ο Ρήγας εξέδωσε γαλλικά μυ­θιστορήματα μεταφρασμέ­να στη δημοτική γλώσσα, έ­να βιβλίο Φυσικής για σχο­λική χρήση, έναν τεράστι­ο χάρτη της Ελλάδας, την περίφημη «Χάρτα της Ελ­λάδος», μια εικόνα του Μεγάλου Αλεξάνδρου και πολ­λά άλλα. Ο Θούριος ήταν έ­νας φλογερός επαναστατικός ύμνος που συγκίνησε πολλούς νέους της εποχής και έγινε σύμβολο του αγώ­να για την ελευθερία.

Ο Ρήγας Βελεστινλής ορα­ματιζόταν τη συνεργασί­α των υπόδουλων βαλκανι­κών λαών για την απελευ­θέρωσή τους από τον οθω­μανικό ζυγό και τη δημιουρ­γία ενός ευνομούμενου δη­μοκρατικού κράτους, όπου θα κυριαρχούσε η ελληνική γλώσσα και παιδεία. Ωστό­σο, η δράση του έγινε γρή­γορα γνωστή και προκάλεσε την αντίδραση της Αυ­στρίας, η οποία τότε δια­τηρούσε καλές σχέσεις με την Οθωμανική Αυτοκρα­τορία. Οι Αυστριακοί συ­νέλαβαν τον Ρήγα και συ­νεργάτες του το Δεκέμβριο του 1797. Λίγους μήνες αρ­γότερα τον παρέδωσαν μα­ζί με επτά συντρόφους του στους Τούρκους, οι οποίοι τους θανάτωσαν και τους έ­ριξαν στον ποταμό Δούνα­βη.

 

Ο Αδαμάντιος Κοραής κα­ταγόταν από πλούσια οικο­γένεια της Χίου, αλλά γεν­νήθηκε στη Σμύρνη το 1748. Φοίτησε αρχικά στην Ευαγ­γελική Σχολή της Σμύρνης, ενώ αργότερα εγκαταστά­θηκε μόνιμα στη Γαλλία, ό­που σπούδασε ιατρική. Εκεί γνώρισε από κοντά τη Γαλ­λική Επανάσταση και τις φι­λελεύθερες ιδέες της. Ασχο­λήθηκε κυρίως με την ανα­γραφή, την επιμέλεια και τη δημοσίευση των χειρογρά­φων αρχαίων Ελλήνων συγ­γραφέων.

Ο Κοραής πίστευε ότι για να ελευθερωθεί το ελληνικό έ­θνος, έπρεπε πρώτα να φω­τιστεί διαμέσου της παιδείας, με κατάλληλη όμως μέ­θοδο διδασκαλίας και χρη­σιμοποιώντας μια νέα ελλη­νική γλώσσα, με απλούστε­ρη μορφή από την αρχαία. Η απήχησή του ήταν μεγά­λη και πολλοί δάσκαλοι ζη­τούσαν τις συμβουλές του. Γνωστές είναι επίσης οι θε­ωρίες του για τη γλώσσα. Ο Κοραής πρότεινε τη χρή­ση μιας γλώσσας που θα εί­χε ως βάση της την καθομι­λουμένη γλώσσα της επο­χής, από την οποία όμως θα είχαν αφαιρεθεί οι ξένες λέ­ξεις καθώς και οι διάφορες ιδιωματικές εκφράσεις.

 

Ο Κοραής συνέβαλε σημα­ντικά στην ιδεολογική προετοιμασία της Μεγάλης Ε­πανάστασης, π.χ. με το ποί­ημά του «Σάλπισμα Πολεμιστήριον» αλλά και κα­τά τη διάρκειά της, γράφο­ντας συμβουλευτικές επι­στολές. Συντέλεσε επίσης στην ίδρυση του Ελληνικού Κομιτάτου στο Παρίσι. Ο Α­δαμάντιος Κοραής, όπως οι περισσότεροι από τους εκ­προσώπους του Νεοελλη­νικού Διαφωτισμού, είχε ως βασική φιλοσοφική αρ­χή την πίστη στη λογική του ανθρώπου.


Πηγή: CNN NEWSROOM

- CNN GREECE , Βιβλία ΟΣΒ και Στρατιωτική Ιστορία.