Η Νεοελληνική μας γλώσσα ως καινοτομία (Φ. 1831)
ΚΑΙΝΟΤΟΜΩ σημαίνει εφαρμόζω μία νέα ιδέα. Καινοτομία, δηλαδή, είναι μία νέα ιδέα προς εφαρμογήν. Αλλιώς: Καινοτομία είναι η επένδυση, χρόνου και χρήματος, σε μία νέα ιδέα.
Αυτή, ακριβώς, είναι η κυριολεξία του όρου καινοτομία. Η πρωτοτυπία της ιδέας και η αξιοποίησή της, είναι τα στοιχεία ορισμού του. Και χρειάζεται να συντρέχουν. Δεν πρόκειται για καινοτομία, συνεπώς, όταν η προς αξιοποίηση ιδέα δεν είναι πρωτότυπη ή αποδεικνύεται ανεφάρμοστη.
Αξίζει, στη συνέχεια, να προσέξουμε τι αφορά μεν την καινοτομία αλλά ΔΕΝ υπάγεται στην κυριολεξία του όρου καινοτομία. Δεν είναι καθοριστικό στοιχείο, λόγου χάριν, το υψηλό ρίσκο της επένδυσης. Οι καινοτομίες έχουν συνήθως υψηλό ρίσκο, πράγματι, καθώς κινούνται "σε αχαρτογράφητα νερά". Αλλά υψηλό ρίσκο μπορεί κάλλιστα να έχει και μία επένδυση σε ιδέα που δεν είναι καθόλου νέα. Κάλλιστα, επίσης, μπορεί να υπάρξει καινοτομία μικρού ρίσκου.
Η ΠΡΟΣΕΚΤΙΚΉ ΔΙΑΚΡΙΣΗ μεταξύ καθοριστικού και μη καθοριστικού στοιχείου ενός όρου, (καινοτομία, εν προκειμένω) συνιστά ελληνοπρεπή στάση απέναντι στις λέξεις. Άλλωστε, είναι γνωστή η χαρακτηριστική απόδοση της στιβαρής σκέψης του Αριστοτέλη με τη φράση "Ελληνίζειν εστί το ορθώς ονομάζειν". [Διευκρινίζω: ΔΕΝ το έχει γράψει έτσι κατά λέξη, αλλά η φράση εμφανώς τον εκφράζει.]
Στο ίδιο πνεύμα γλωσσικής ελληνοπρέπειας, είναι και η σχετική θέση του αρχαίου φιλόσοφου Αντισθένη (444-365 π.Χ.): "Αρχή σοφίας η των ονομάτων επίσκεψις". Θα απέδιδα τον όρο "επίσκεψις", όχι υπό την συνήθη έννοια της προσωρινής μετακίνησης, αλλά υπό την έννοια της προσεκτικής σκέψης.
ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟΝ ΑΝΤΙΣΘΕΝΗ, επομένως, αν θέλουμε να γίνουμε σοφοί, ή να παραμείνουμε σοφοί, θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί με τις λέξεις. Ακριβολόγοι. Αλλιώς προκύπτει το αντίθετο: σύγχυση. Αυτό λέει η φιλοσοφική θεωρία, αλλά καλό είναι να το δούμε και παρακάτω.
Αξίζει, λοιπόν, να δούμε έναν ακόμη βασικό όρο του όλου θέματος, των επενδύσεων και της καινοτομίας εννοώ, καθώς ενυπάρχει και εντοπιότητα στις σχετικές κυβερνητικές δράσεις. Ίσως, λέω, δεν ξέρουμε όλοι τί είναι ακριβώς νεοφυής επιχείρηση. Το τονίζω: ακριβώς.
ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΝΕΟΦΥΗΣ επιχείρηση αυτή που απλά ξεφύτρωσε εσχάτως -να το πω λαϊκά. Αυτή λέγεται απλώς νέα επιχείρηση. Η ετυμολογία νέο + φύω είναι πιό απαιτητική. Η νεοφυής επιχείρηση είναι νέα, αλλά δεν είναι όλες οι νέες επιχειρήσεις νεοφυείς. Σαφές;
Επίσης, δεν είναι νεοφυής επιχείρηση αυτή που απλώς καινοτομεί. Μπορεί κάλλιστα να καινοτομεί μία επιχείρηση με ιστορία δεκαετιών ή και αιώνων. Ξανά: Η νεοφυής επιχείρηση είναι καινοτόμα, αλλά δεν είναι όλες οι καινοτόμες επιχειρήσεις νεοφυείς. Σαφές κι αυτό;
ΕΠΙ ΤΕΛΟΥΣ, νεοφυής επιχείρηση σημαίνει αυτό ακριβώς: και νέα και καινοτόμα. Ταυτόχρονα. Τουτέστιν: Είναι νεοφυής επιχείρηση, ακριβώς, αυτή που ιδρύθηκε για να "τρέξει" μία καινοτομία. Για να βρει εφαρμογή μία νέα ιδέα.
Είναι πιθανότατα υψηλού ρίσκου -αναλαμβάνονται κίνδυνοι ολικής αποτυχίας. Είναι πολλά υποσχόμενη επένδυση -έχουν επιτευχθεί ιλιγγυώδεις αποδόσεις. Πολύ πιθανό -στις μέρες μας- μία νεοφυής επιχείρηση να έχει σχέση με εφαρμογές διαδικτύου ή/και τεχνητής νοημοσύνης. Αλλά! όλα αυτά είναι συνήθη αναμενόμενα σε μία νεοφυή επιχείρηση. Δεν είναι στοιχεία του ορισμού της.
Στοιχείο ορισμού μιάς επιχειρήσεως ως νεοφυούς είναι ακριβώς αυτό: "και νέα και καινοτόμα". Τελεία.
Όλα αυτά δεν είναι αμπελοφιλοσοφία. Αντιθέτως, όλος αυτός ο βασανισμός των λέξεων έχει ουσία. Να ποιά.
ΕΧΕΙ ΣΗΜΑΣΙΑ, όταν εξετάζουμε τη συμμετοχή μας σε μία επένδυση, να ξέρουμε για τί είδους επένδυση γίνεται λόγος. Τουτέστιν: Αλλιώς κρίνεται η συμμετοχή σε συνήθη επένδυση σε υφιστάμενη επιχείρηση, αλλιώς σε καινοτόμα επένδυση μιας υφιστάμενης επιχείρησης, αλλιώς στην ίδρυση μίας νέας επιχείρησης... Και εντελώς αλλιώς κρίνουμε τη συμμετοχή μας σε νεοφυή επιχείρηση.
Πολύ απλά, στο ξεκίνημα μιάς νεοφυούς επιχειρήσεως, δεν είναι και τόσο πολλά τα "κουκιά" τα "μετρημένα". Υπάρχει αυξημένο βάρος στην έρευνα και τον πειραματισμό. Κι όλα αυτά όχι μόνον στοιχίζουν, αλλά κυρίως απαιτούν και φαντασία και ψυχικό σθένος.
ΕΠΙ ΤΟΥ ΠΡΟΚΕΙΜΕΝΟΥ, ο λόγος περί επένδυσης στην Νεοελληνική μας γλώσσα. Και πειρώμαι να εμπνεύσω όχι μόνον νεοφυείς επιχειρηματίες, αλλά και νεοφυείς πολιτικούς που θα στηρίξουν την προσπάθεια.
Παρέθεσα, λοιπόν, τις σχετικές αφετηριακές σκέψεις στο άρθρο "Να επενδύσουμε στη Νεοελληνική μας γλώσσα !!" (Φ.τ.Κ. φ.1830/23.2.23). Η κεντρική ιδέα: η Νεοελληνική είναι ιδανική γλώσσα για τη διεξαγωγή του διαλόγου των πολιτισμών.
Ο ΜΕΙΖΩΝ ΣΥΛΛΟΓΙΣΜΌΣ της ιδέας:
Πρώτον, η Ελληνική Γλώσσα πλάστηκε για να αποδώσει με ακρίβεια τη σκέψη του ιθύνοντος λαού του πλανήτη, και να εκφράσει τον ασύγκριτο πλούτο των συναισθημάτων του. Άρα, λογικά είναι και η καταλληλότερη να εκφράσει τη σκέψη και τα συναισθήματα κάθε λαού, αλλά και όλων μαζί.
Δεύτερον, η Ελληνική είναι η γλώσσα της ακριβολογίας. Η κυριολεξία κυρώνεται από την ετυμολογία της λέξης, αλλά και επικυρώνεται από τον ήχο της. Άριστο θεμέλιο διαλόγου. Είναι θετική πρόκληση, για κάθε πολιτισμό, να διατυπωθούν τα βασικά κείμενά του στην Ελληνική.
Τρίτον, η Νεοελληνική μας γλώσσα, τουτέστιν: η σύγχρονη ΦΑΣΗ της αδιαλείπτως και επί χιλιετίες εξελισσόμενης Ελληνικής μας Γλώσσας, είναι και η γλώσσα της ελευθερίας. Έχει μεγάλη ελευθερία στη σύνταξη των προτάσεων. Συνεπώς καθίσταται εφικτή η ως άνω "θετική πρόκληση".
Συμπέρασμα: η Νεοελληνική μας γλώσσα έχει όλα τα προσόντα ακόμη και να καταστεί αβίαστα de facto ως γλώσσα του διαλόγου των πολιτισμών.
ΟΛΑ ΑΥΤΑ, τα συνόψισε μοναδικά, σε σχόλιο στο Facebook, η δικηγόρος-διαμεσολαβήτρια κ. Εύη Κοκκίνου-Κελλάρη: "Η γλώσσα μας το όπλο μας!"
Κόρινθος 26 Φεβρουαρίου 2023
Κώστας Τζαναβάρας
σύμβουλος μηχανικός - συγγραφέας
Αφήστε ένα σχόλιο