Κορινθίζειν εστί σοφείν… (Φ. 1847)

 

Του Κώστα Τζαναβάρα  *

ΕΧΩ ΤΗΝ ΑΙΣΘΗΣΗ ότι ανατέλλει το Κορινθιακό πνεύμα, ως λύση στα αδιέξοδα του καιρού μας. Αδιέξοδα όχι μόνον στην πόλη μας, στη χώρα, στην Ευρώπη, στον πλανήτη ολόκληρο. Αδιέξοδα κυρίως! μέσα μας. Αδιέξοδα του τρόπου ζωής μας.

Εκείνο που μάλλον μας μπερδεύει, είναι ότι αυτά τα αδιέξοδά μας δεν φαίνονται κοινά για όλους -ενώ είναι. Άλλοι "τρέχουν σαν την άδικη κατάρα" και πλουτίζουν, άλλοι "δεν έχουν στον ήλιο μοίρα"  και φτωχαίνουν. Όμως: " Το χορτάρι είναι πιο πράσινο από την άλλη πλευρά του φράχτη." πληροφορούν αμφοτέρους οι Κινέζοι... Το τονίζω: αμφότερους.

Ποιός άραγε θα συνυπέγραφε ότι "Ζούμε μέσα σε μία φυλακή, που έξω από τη φυλακή, είναι πάλι φυλακή"; Οι ενδιαφερόμενοι, πάντως, ας γνωρίζουν ότι θα αποδέχονταν όχι απόφθεγμα του υπογράφοντος, όπως το δόγμα του τίτλου λ.χ., αλλά ένα σύνθημα, γραμμένο με μαύρο spray σε τοίχο φρεσκοανακαινισμένου νεοκλασικού στα Εξάρχεια -προ αρκετών δεκαετιών, σημειώνω ...

ΑΥΤΗ Η ΑΜΦΙΠΛΕΥΡΗ ΘΕΑΣΗ ΤΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ, είναι βασικό χαρακτηριστικό του Κορινθιακού πνεύματος. Διαχρονικά, μάλιστα. Δεν είναι γνωστό ευρέως, δεν διδάσκεται στα σχολεία μας. Αλλά ακόμη και στον Θουκυδίδη που διδάσκεται, δεν είναι και πολλοί αυτοί που διακρίνουν την Κορινθιακή φυσιογνωμία.

Διαβάζοντας τις δημηγορίες των Κορινθίων, αίφνης, εύκολα παρασύρεται ο αναγνώστης στην πλάνη ότι έχουμε να κάνουμε με απελπισμένους οπαδούς ματαίων αιτημάτων για δικαιοσύνη. Σαν να ζητάνε το δίκιο μέσα από το όνειρό τους, σαν να έχουν ανεδαφικές αντιλήψεις περί της ανθρώπινης φύσης.

ΝΑ ΤΙ ΓΡΑΦΕΙ Η ΙΣΤΟΡΙΑ, όμως, και δη δια χειρός Αθηναίου. Μαθαίνουμε, λοιπόν, ότι [1] οι Κορίνθιοι εκπρόσωποι υπεστήριζαν, στην Αθηναϊκή Εκκλησία του Δήμου, ότι είναι άδικο να συμμαχήσουν οι Αθηναίοι με τους Κερκυραίους. Πολλοί το βλέπουν, αλλά λίγοι καταλαβαίνουν ότι [2] οι Κορίνθιοι εκπρόσωποι απηύθυναν στους οικοδεσπότες σαφή προειδοποίηση casus belli. Ήταν τόσο ευγενικά διατυπωμένη.

Ακόμη λιγότεροι, συσχετίζουν κάτι πολύ παρακάτω στο έργο του Θουκυδίδη. [3] η κρίσιμη μείζων ναυμαχία των Συρακουσών κρίθηκε στην Κόρινθο. Πώς; Στην χειμερινή ανάπαυλα, πολύ απλά, οι Κορίνθιοι ναυπηγοί επινόησαν και κατασκεύασαν πλοία ειδικά για την ναυμαχία στον ιδιόμορφο κόλπο των Συρακουσών.

Τουτέστιν: νουθέτησαν, προειδοποίησαν, πολέμησαν, "καθάρισαν". Σωστά;

ΟΣΟ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΜΕΓΑΛΟΥΣ ΠΟΙΗΤΕΣ, η πόλη υμνήθηκε από τον Πίνδαρο, ως "όλβιος", δηλαδή ευδαίμων. Προηγουμένως, υμνήθηκε και από τον Όμηρο, τον ιδρυτή του πολιτισμού μας, ως "αφνειός" δηλαδή πάμπλουτη: Φρόντισε να αποδώσει αυτόν τον ύμνο ως συμπέρασμα του προσεκτικού αναγνώστη. Συμπέρασμα από τη σύγκριση των "δύο πολιτειών" που σκάλισε περίτεχνα στην ασπίδα του Αχιλλέα.

ΑΝ ΣΥΝΕΧΙΣΟΥΜΕ ΤΟ ΨΑΞΙΜΟ, στην Ιστορία αλλά και την Ποίηση, θα δούμε ευδιάκριτα τα Κορινθιακά προσόντα: Εφευρετικότητα, επιχειρηματικότητα, εργατικότητα -όλα αυτά με ομαδικότητα. Ισχύς, με αντοχή στο χρόνο. Πνεύμα δικαίου, σύνεση. Διορατικότητα -αλλά και win-win λογική.

Πάνω από όλα: καλοπέραση. Δελεάζει ο ισχυρισμός του Κορίνθιου σύγχρονου στοχαστή Άγγελου Φουριώτη: Η Κόρινθος "γεύτηκε όσο καμία άλλη πόλη τη ζωή".

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: Αυτό το πρότυπο μείγμα αρετών, έχει αντίπαλο ιδεώδες στις μέρες μας; Υπάρχει κάτι αντίστοιχο που θα μπορούσε να κάνει τη σύγχρονη Κορινθία Κυρία να χαμογελάσει διάπλατα;

Κόρινθος 17 Ιουνίου 2023

 

*Ο κ. Κώστας Τζαναβάρας, είναι σύμβουλος μηχανικός – συγγραφέας, από την Κόρινθο.