Η ΗΘΙΚΗ ΥΠΟΣΤΑΣΗ ΔΙΝΕΙ ΦΤΕΡΑ ΣΤΗ ΖΩΗ ΜΑΣ… (Φ. 1849)

 

Της  Παυλίνας Μπεχράκη *

ΕΡΧΟΜΑΣΤΕ και φεύγουμε σαν το λουλούδι, σαν τον καρπό, όμως δεν είμαστε άλογα πλάσματα σαν αυτά,  που η ομορφιά και η μυρωδιά τους σβήνει και χάνεται, έχουμε νού και ψυχή. Κατά τη διάρκεια της μικρής μας αιωνιότητας, αφήνουμε τα χνάρια μας, που δεν σηματοδοτούν δόξα, πλούτη, κοινωνικό στάτους,  μόρφωση και πάει λέγονας, που δεν είναι τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητάς μας, αλλά  το φαίνεσθαι. Ή Ηθική υπόσταση φίλε Αναγνώστη είναι καλά φυλαγμένη, στα μέσα μέρη της ανθρώπινης ψυχής, τη φωτίζει και δίνει ζωή στο γήινο σώμα μας, κατά τη διάρκεια του πηγαιμού μας στον μονόδρομο, μεσα  στον χρόνο που μας αναλογεί. «Φώς περισσότερο φώς», αναφώνησε ο Γκαίτε στις τελευταίες στιγμές του και δεν εννοούσε το φως του ήλιου ο Μεγάλος Σοφός, αλλά το φώς των αξιών, της αρετής, που λάμπει και φωτίζει τη ζωή μας και λάμππει και ο Κόσμος όλος. Αντίθετα ,όταν έχει σκοτάδι η ψυχή, ό κόσμος μας δυστυχεί.

-Ή ΑΛΗΘΕΙΑ είναι ότι ο κρυμμένος κόσμος της ανθρώπινης ψυχής παραμένει άγνωστος και ανεξιχνίαστος, παρά τις αγωνιώδεις προσπάθειες της Επιστήμης της ψυχολογίας από τον 19ο αιώνα,΄όπως ξέρουμε από τα διαβάσματά μας. Να εξερευνήσουν τα βάθη της. Ο Λαφονταίν, ό σπουδαίος Γάλλος Φιλόσοφος αναφώνησε. «Ωκεανέ΄πόσο πιό εύκολο είναι να εξιχνιάσω τα βάθη σου  από μιά ανθρώπινη ψυχή»! Οί ηθικές αξίες,τα συναισθήμτα,το καλό και το κακό, η αγάπη, η νοσταλγία, το μίσος, ο φόβος, το παράπονο, η οργή, η προσδοκία, η ελπίδα, το χαμόγελο. το δάκρυ, όλα αυτά προσδιορίζουν τον κάθε άνθρωπο. Είναι η ταυτότητά του. Τό πλάτος τους είναι τα χαρακτηριστικά του καθενός από εμάς. Όλοι οι άνθρωποι ακροβατούν ανάμεσα στα ένστικτα και τα συναισθήματα, στην προσπάθειά τους να υπάρξουν. Σε αυτόν τον αγώνα ελευθερώνονται κρυμμένες στα βάθη της ψυχής της εσωτερικής συνείδησης, δυνάμεις ανίκητες και δεν σώνεται κανείς από αυτή.

-ΕΙΝΑΙ και δικαιούται να λέγεται άνθρωπος και να φθάνει στην ευτυχία, να  υψώνεται η υπαρκτή ζωή του ως του ήλιου τα μέρη, αυτός, που μέσα από την ηθική υπόστασή του έχει το αίσθημα της πληρότητας και της βεβαιότητας, πως επιτελεί τον προορισμό του, είναι ένας ωραίος θνητός. Σε αντίστηξη είναι και αυτός που φθάνει στη δυστυχία, στην αρνητική θεώρηση της ζωής, στην άβυσσο, στο χάος. Έχουμε δηλαδή τον ευτυχισμένο και τον δυστυχισμένο άνθρωπο. Με δεδομένο πως ευτυχία είναι άθροισμα πολλών μικρών στιγμών, έρχεται απο τα μονοπάτια του καλού, πότε με ήλιο, πότε με βροχή,με  χαμόγελο και δάκρυ, έτσι που ακολουθεί το ένα το άλλο, σαν φυσική νομοτέλεια και είναι η επιβεβαίωση πως ο άνθρωπος αυτός τα πήγε καλά κατά τη διάρκεια αυτής της μικρής στιγμής, πάνω στη γή, ξεπερνώντας ακόμα και τον φόβο του θανάτου, που τον παίρνει στο κατόπι από τις πρώτες στιγμές, που αρχίζει να καταλαβαίνει τον κόσμο γύρω του. Τότε ναι, είναι ένας ευτυχισμένος άνθρωπος έτσι που μπορεί να μεταλλάσσει τη θλίψη, τον πόνο με χαρά, με χαμόγελο, ελευθερώνει τη ψυχή του από τα πάθη, θετικά και αρνητικά, που συγκατοικούν στης ψυχής του τα μέσα μέρη.

Ή ΜΟΙΡΑ  ημών των θνητών κοινή. Είμαστε πλάσματα μιάς μικρής στιγμής, που είναι όμως κατά δική μας άποψη η ύψιστη και ασύλληπτη διαίσθηση της δύναμής μας ή της αδυναμίας μας. που είναι η ηθική μας υπόσταση ή το αντίθετο. Το καλό και το κακό, τα θέλω κι τα πρέπει, τα ναι και τα όχι, η ελπίδα και η απελπισία, τό είναι και το γίγνεσθαι, ή ανατολή και η δύση της ζωής μας.  Μέσα στο φως των αξιών, της συνείδησης η ψυχή μας ευτυχεί, είναι γεμάτη φρόνηση και δύναμη. Τα εκ διαμέτρου αντίθετα χαρακτηριστικά, που υπάρχουν στα σκοτεινά τ΄ αφώτιστα μέρη της, βυθίζουν την ύπαρξή μας στη δίνη αυτής της ψυχολογικής κατάστασης, που ονομάζουμε δυστυχία. Το ταξίδι μας πάνω στη γή, φίλε Αναγνώστη, δίχως επιστροφή και με προορισμό προκαθορισμένο έχει πολλά καλά και κακά συναπαντήματα,.Τό μυστικό το τι θα συναντήσουμε στον πηγαιμό μας  είναι καλά κρυμμένο, Η ουσία όμως είναι πως η ηθική υπόσταση και μόνο αυτή καταφέρνει να οπλίσει με δύναμη τον άνθρωπο και έρωτα για τη ζωή συνθέτοντας με μαγικό τρόπο την πραγματικότητα της ΄υπαρξης με τον ηρωισμό της ψυχής, καθώς ζώντας μέσα στο φώς πίνοντας νερό δροσάτο από τη γάργαρη πηγή της αρετής καταφέρνει να ισορροπήσει τις αντιθέσεις.

-ΤΟΝ ΦΟΒΟ εξιλεώνει το έλεός μας λέει ο Αριστοτέλης. Καί η Θλίψη είναι συμπλεγμένη με τη χαρά,  γράφει στις προς Κορινθίους Επιστολές του ο Απόστολος Παύλος. Όταν η ψυχή του ανθρώπου και στους πιο χαλεπούς καιρούς φωτίζεται από τις ηθικές αξίες, τότε και μόνο τότε μπορεί να δη την ουσία της ύπαρξης. Να βιώσει σε ίσα μέρη τη λύπη και τη χαρά, ισορροπώντας .αυτό το συναίσθημα, που εναλλάσσεται. Καί είναι αυτή η αρμονία των αντιθέσεων, η ίδια η Ελληνική ψυχή και σκέψη, το αθάνατο Ελληνικό Πνεύμα, που συνέβαλε στον τρόπο να βοηθήσει τον άνθρωπο να απεμπολήσει τις  περιπλανήσεις -παραπλανήσεις, των συναισθημάτων στους δρόμους του καλού κι του κακού, της αρετής και της κακίας.

ΤΕΛΕΙΩΝΟΝΤΑΣ  αυτή τη γραφή, φίλε Αναγνώστη, πρέπει να πούμε πως και βέβαια αυτή η συνύπαρξη των αντιθέσεων δεν είναι εύκολη, ειδικά στις δύσκολες μέρες που διερχόμαστε, όπου οι μεταβολές τρέχουν με ταχύτητα αστραπής λες και έχει ξεσπάσει, ας μου επιτραπεί η υπερβολή, «πόλεμος». Με την ελπίδα φωτιά αναφτή, να καταφέρει η αρμονία,  η ηρεμία της ψυχής, να υπάρξει και να μας εξασφαλίσει κατά δύναμιν κάποιες μικρές ευτυχισμένες στιγμές και ας  μοιάζει σαν να αποζητούμε την όαση μέσα στην έρημο ή τον Παράδεισο, περνώντας μέσα από τη Κολαση του Πολέμου, του ξεριζωμού, της Οικονομικής Παγκόσμιας ανασφάλειας…

*Η κα Παυλίνα Μεχράκη είναι Εικαστικός, Ποιήτρια, Συγγραφέας από την Κόρινθο.