Θρίαμβος πολιτιστικής διπλωματίας στη Β. Αφρική (Φ. 1854)

Συμφωνία ενίσχυσης της συνεργασίας Ελλάδας-Λιβύης στον τομέα των αρχαιοτήτων

 

Του Ευάγγελου Δ. Κόκκινου, νεότερου *

 

 Η γεωγραφική εγγύτητα και η μακρόχρονη ελληνική παρουσία στις λιβυκές ακτές καθιστούν τις δύο χώρες φυσικούς εταίρους

 

 

 

Μια λιβυκή αντιπροσωπεία, αποτελούμενη από την Αρχή Αρχαιοτήτων και έναν εκπρόσωπο του Τμήματος Εξωτερικών Υποθέσεων του Υπουργικού Συμβουλίου της Λιβύης, συμφώνησε με τις ελληνικές αρχές που ασχολούνται με τη διατήρηση των αρχαιοτήτων, για την ενίσχυση της συνεργασίας και των πολιτιστικών σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών.

Η συμφωνία περιλαμβάνει τη συγκρότηση κοινής αρχαιολογικής αποστολής που θα λειτουργεί επί τόπου, όπως ορίζει ο λιβυκός νόμος περί αρχαιοτήτων, καθώς και την ανταλλαγή επιστημονικών επισκέψεων και εκθέσεων με στόχο να φωτιστεί η πολιτιστική κληρονομιά των δύο χωρών.

Η συμφωνία προέβλεπε συνεργασία στον τομέα της καταπολέμησης της παράνομης διακίνησης πολιτιστικών αγαθών με την υπογραφή σχετικών μνημονίων κατανόησης και την αποστολή εμπειρογνωμόνων εξειδικευμένων στους τομείς της μουσειολογίας για την αξιολόγηση των συνθηκών των λιβυκών μουσείων και την εκπαίδευση του τεχνικού προσωπικού τους.

Η γεωγραφική εγγύτητα και η μακρόχρονη ελληνική παρουσία στις λιβυκές ακτές καθιστούν τις δύο χώρες φυσικούς εταίρους. Οι φιλικές σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών αντανακλώνται παραδοσιακά και στις πολυάριθμες διμερείς συμφωνίες, οι οποίες καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα τομέων.

Κατά τη διάρκεια της επανάστασης του 2011, αλλά και μετά το τέλος της, η χώρα μας βοήθησε τη Λιβύη πολιτικά και με ανθρωπιστική βοήθεια, ενώ επίσης σημαντικός αριθμός τραυματιών Λίβυων νοσηλεύτηκε σε ελληνικά νοσοκομεία.

Από τον Ιούλιο του 2014, όταν η χώρα εισήλθε σε περίοδο εμφύλιων συγκρούσεων, οι ξένες διπλωματικές αποστολές στη Λιβύη, με ελάχιστες εξαιρέσεις, έχουν αναστείλει τη λειτουργία τους. Η Ελληνική Πρεσβεία στην Τρίπολη ανέστειλε προσωρινά τη λειτουργία της στις 31 Ιουλίου 2014, ενώ προχώρησε στην εκκένωση 186 Ελλήνων και ξένων πολιτών (Κινέζων, Κυπρίων, Βέλγων, Βρετανών) που έφτασαν στο λιμάνι του Πειραιά με τη φρεγάτα "Σαλαμίς" του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού.

Λόγω της υπογραφής του παράνομου Μνημονίου για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών μεταξύ της Κυβέρνησης Εθνικής Συμφωνίας (GNA) της Λιβύης και της Τουρκίας (19.11.2019), οι διμερείς μας σχέσεις με την GNA υπέστησαν πλήγμα.

Ως ένδειξη της έντονης δυσαρέσκειάς της με την GNA, πολύ περισσότερο επειδή ο τότε Υπουργός Εξωτερικών της Λιβύης είχε προηγουμένως αρνηθεί κάθε δυνατότητα υπογραφής μιας τέτοιας συμφωνίας, η Ελλάδα κήρυξε τον Λίβυο Πρέσβη persona non grata.

Η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός (23.10.2020) επέτρεψε την εντατικοποίηση των προσπαθειών, με τη διαμεσολάβηση του ΟΗΕ, για πολιτική διευθέτηση της λιβυκής κρίσης στο πλαίσιο του Φόρουμ Πολιτικού Διαλόγου της Λιβύης (LPDF). Οι προσπάθειες αυτές είχαν ως αποτέλεσμα την εκλογή νέας μεταβατικής εκτελεστικής αρχής υπό τον πρόεδρο του Προεδρικού Συμβουλίου Μοχάμεντ Γιούνις Μενφί (5.2.2021) και, στη συνέχεια, την παροχή ψήφου εμπιστοσύνης από το λιβυκό κοινοβούλιο υπέρ μιας νέας μεταβατικής κυβέρνησης υπό τον πρωθυπουργό Αμπντούλ Χαμίντ Μοχάμεντ Ντμπεϊμπά (15.3.2021).

Όπως επισημαίνει το Υπουργείο Εξωτερικών, η Ελλάδα υποστηρίζει σταθερά την ολοκλήρωση των προσπαθειών για την επίτευξη μιας πολιτικής λύσης υπό την ευθύνη της Λιβύης και υπό την ηγεσία της, σύμφωνα με τις σχετικές αποφάσεις του ΣΑ του ΟΗΕ και τα Συμπεράσματα της Διαδικασίας του Βερολίνου. Η Ελλάδα πιστεύει ότι βασική προϋπόθεση για την ομαλή εξέλιξη της πολιτικής διαδικασίας αλλά και για μια βιώσιμη λύση είναι η τήρηση της εκεχειρίας και του εμπάργκο όπλων, η αποχώρηση όλων των ξένων δυνάμεων, μισθοφόρων και στρατιωτικών βάσεων και ο τερματισμός όλων των επεμβάσεων τρίτων χωρών.

Μαζί με τους εταίρους της στην ΕΕ, η Ελλάδα συμμετέχει στις προσπάθειες της διεθνούς κοινότητας με στόχο την εδραίωση των κατάλληλων συνθηκών σταθερότητας και ασφάλειας καθώς και του κράτους δικαίου στη Λιβύη.

 

*Ο Ευάγγελος Δ. Κόκκινος, νεότερος, είναι δημοσιογράφος από την Κόρινθο. Αρθρογράφος και Πολιτικός – Γεωπολιτικός Αναλυτής.