Η μαγεία της ετυμολογίας (Φ.1880)
Γράφει ο Χρήστος Βλαχογιάννης*
Υποστήριξα στο προηγούμενο φύλλο πως όσο πάει ο Έλληνας σχεδόν δεν ξεχωρίζει από τα συμπαθή ερίφια, που ακολουθούν κατά γράμμα τον τσοπάνη τους, σε όποια εντολή τούς δώσει. Όπου τσοπάνης αντικαταστήστε μέ τους εκάστοτε κυβερνήτες μας, που έχουν κυριολεκτικά ξεσαλώσει και δεν υπολογίζουν το παραμικρό, εμφανίζοντας το άσπρο μαύρο και πείθοντάς μας ότι έτσι είναι και πως εμείς δεν …βλέπουμε καλά.
Όλα, λοιπόν, είναι μια ιδέα. Άλλος το βλέπει έτσι, άλλος …γιουβέτσι, κατά την λαϊκή ρήση.
Τι είναι όμως η ιδέα, από πού κατάγεται; Πρόκειται για το πολύ σπουδαίο ρήμα, είδω (=βλέπω, θεωρώ, διακρίνω, παρατηρώ, γνωρίζω, εξετάζω), αντίστοιχο του ορώ, εφ’ όσον αρκετοί αρχικοί χρόνοι του δευτέρου είναι πανομοιότυποι με αυτούς του πρώτου, όπως για παράδειγμα ο αόριστος β΄ και των δύο που κάνει είδον, με απαρέμφατο το ιδείν, απ’ όπου αντλείται η ρίζα ιδ- και το περί ου ο λόγος παράγωγο, ιδέα. Η λέξη σημαίνει την μορφή, την όψη, το φαινόμενο, το είδος, την άποψη.
Σχεδόν ίδιας σημασίας είναι και το είδος, από την ρίζα ει-, του είδω, που σημαίνει κι αυτό την μορφή, το σχήμα, ό,τι φαίνεται, το κάλλος, την τάξη, την διαίρεση.
Και το είδωλο όμως από την ίδια ρίζα προέρχεται, αν στο είδος προσθέσουμε ένα δεύτερο συνθετικό, το ρήμα ορώ. Είδος+ορώ >ειδοορον >είδωλον (οο>ω και ρ>λ) και σημαίνει το ομοίωμα, την εικόνα και την ψεύτικη εικόνα, το φάντασμα, την έννοια, το άγαλμα.
Η εικόνα έχει κι αυτή την ίδια ρίζα, με το δεύτερο συνθετικό της να είναι το ίκω (=έρχομαι, επανέρχομαι, φθάνω εις/μέχρι). Είδος+ίκω >ειδίκω > είκω (αποβολή του δ), που σημαίνει επανέρχομαι στο είδος μου, καθίσταμαι όμοιος πάλι, μοιάζω, μου πρέπει.
Όταν κυττάμε στον καθρέφτη βλέπουμε μέσα το ομοίωμά μας, τον ψεύτικο εαυτό μας, την εικόνα μας, που μοιάζει καταπληκτικά με τον πραγματικό μας εαυτό. Εδώ υπάρχει και η σημερινή σύγχυση ως προς το τι αντιλαμβανόμαστε ως αληθινό. Αυτό που στέκεται μπροστά στον καθρέφτη ή αυτό που εικονίζεται μέσα του; Κάπως έτσι είναι και η ιδέα, δια της οποίας ο καθένας μας αντιλαμβάνεται όσα συμβαίνουν γύρω του και αναλόγως πράττει.
Πάμε στις ευρωπαϊκές γλώσσες τώρα, που στην συντριπτική τους πλειοψηφία διατήρησαν την ελληνική γραφή, με διαφορετική όμως προφορά. Οι Λατίνοι idea, οι Γάλλοι idée, οι Ιταλοί, οι Ισπανοί και οι Άγγλοι idea, ενώ οι Γερμανοί Idee.
Το είδωλο επίσης: Λατινικά idolum, Γαλλικά idole, Ιταλικά και Ισπανικά idolo, Αγγλικά idol και Γερμανικά Idol.
Η εικόνα παρομοίως: Λατίνοι icon, Γάλλοι icône, Ιταλοί icona, Ισπανοί icón, Άγγλοι icon και Γερμανοί Ikone.
Η εποχή μας, αγαπητοί μου, μεταξύ των πολλών άλλων, χαρακτηρίζεται και από την άκρατη προβολή και εκμετάλλευση της σάρκας, σε κάθε της «χρήση». Δεν χρειάζεται νομίζω να επεκταθώ στο τι ακριβώς εννοώ. Όπου να κυττάξεις γύρω σου θα δεις κορμιά (ημίγυμνα ή γυμνά) να πρωταγωνιστούν στην πλειονότητα των ειδήσεων, με την μερίδα του λέοντος να καταλαμβάνει η γυναικεία και εσχάτως η «ανδρική», με την μορφή της θρασείας «υπερήφανης» καρικατούρας.
Ας μείνω όμως μόνο στην ετυμολογία της σαρκός, μη χαρακτηριστώ και ως ομοφοβικός (σ.σ. εφεύρημα των «προοδευτικών» αγγλοσαξώνων και copy-paste απόδοση στην ελληνική, που δεν σημαίνει το παραμικρό στην σοφή γλώσσα μας, γι’ αυτό και δεν υπάρχει καταγεγραμμένη). Η σαρ(κς)ξ-σαρκός προέρχεται εκ του ρήματος αραρίσκω-άρω-είρω (=συνάπτω, συναρμόζω, αόρ. έρ-σα) και του παραγώγου άρτιος, με τ>κ. Η παρουσία του -σ μάλλον δηλώνει τροπή της δασείας, φαινόμενο που δημιούργησε και το παράγωγο, σειρά. Αυτό εξάγεται ως ισχυρή υπόθεση, αφού η λέξη σειρά στην λατινική (σχετική και στις παράγωγες γλώσσες αυτής) είναι ser-o/serui. Άρα, σ-αρτ >σ-αρκ >σαρξ, αφού οι σάρκες συναρμόζουν, συνδέουν (άρουν) την πλέον τέλεια κατασκευή της φύσης, το σώμα των ζώων (αυτών που ζουν).
Ξανά στις ευρωπαϊκές γλώσσες, που αυτήν την φορά, για να εκφράσουν την σάρκα, έχουν δανειστεί την ελληνική λέξη, κάρνος (=βόσκημα, κρέας, Κάρνειος Απόλλων, ένα προσωνύμιο του Θεού, ως προστάτου του ποιμνίου), που ετυμολογείται εκ του κείρω (=κουρεύω, σφάζω). Οι Λατίνοι είπαν το κείρω>caro και το κρέας, την σάρκα, caro-carnis. Οι Γάλλοι chair, οι Ιταλοί & οι Ισπανοί carne, και οι Άγγλοι carnal (=σαρκικός).
Αγαπητοί αναγνώστες, φυλάξτε, προστατέψτε τα παιδιά σας από όλους τους ψυχανώμαλους που κυβερνούν τον κόσμο και που έχουν ριχτεί κυρίως και αποκλειστικώς πάνω τους, να τα μπερδέψουν, να τα χειραγωγήσουν, να τα υπνώσουν, να τα εκμεταλλευτούν, να τα αφανίσουν, αφού τα θεωρούν ως δυνάμει αντιπάλους τους. Το μεγαλύτερο έγκλημά τους είναι που τα έχουν περιπλέξει στα δίχτυα της βιομηχανίας της σάρκας, του αχαλίνωτου και βρωμερού σεξ (πορνό) και στο οποίο όλα τα παιδιά έχουν πρόσβαση, μέσω των πανάκριβων κινητών, που εσείς τους αγοράζετε. Ο κακός ο λύκος του παραμυθιού αυτήν την φορά είναι υπαρκτός, όντως κακός, πεινασμένος και δολοφονικός.
Ο Χρήστος Βλαχογιάννης είναι Καθηγητής Μουσικής & Διευθυντής Χορωδιών
Αφήστε ένα σχόλιο